De revolutie van Bitcoin en blockchain wordt veel vergeleken met de beginjaren van het internet. In de jaren '80 hadden weinig mensen kunnen bedenken dat we nu zo afhankelijk zouden zijn van de technologie. Er waren zeker al visionairs, zoals Steve Jobs, die de impact van het internet voorzagen, maar over het algemeen waren mensen vooral bang. Dit is nu ook terug te zien in de beginjaren van blockchain. Veel mensen zien er nog niet de voordelen van in en vragen zich af wat nu precies beter is aan de technologie dan al het gemak dat we nu hebben met de huidige banken. Bovendien lijken het vooral de criminelen (net als in de beginjaren van het internet) te zijn die er voordeel van hebben.
In dit artikel gaan we dieper in op de beginjaren van het internet en vergelijken we deze met de huidige beginjaren van Bitcoin en blockchain. We laten je de overeenkomsten en verschillen zien, zodat je inziet dat het internet precies dezelfde uitdagingen heeft gekend waar blockchain nu tegenover staat.
Lees snel:
- De beginjaren van het internet
- De beginjaren van Bitcoin en blockchain
- Overeenkomsten
- Verschillen
- Conclusie
De beginjaren van het internet
Het is erg leuk om weer eens terug te denken aan de tijd dat mensen nog geen idee hadden wat voor invloed het internet op hun leven zou gaan hebben. Met het internet pakken we dan ook wel meteen het mooiste voorbeeld. Er is geen enkele technologie geweest die zóveel invloed op ons leven heeft gehad.
Acht jaar geleden zei de toenmalig CEO van Google, Eric Schmidt, al dat we elke 2 dagen meer content produceren dan we in totaal hebben gedaan vanaf het ontstaan van de mensheid tot en met 2013. Laat dat maar even inzinken. Dankzij het internet produceerden we acht jaar geleden dus al meer content in 2 dagen dan we in die 200.000 jaar daarvoor in totaal hebben gecreëerd. Nu je daarvan onder de indruk bent, kan je je ook bedenken dat tegenwoordig het aantal content dat we creëren ieder jaar wordt verdubbeld. Dat is nogal een revolutie.
Maar hoe is het internet begonnen en hoe keken mensen toentertijd tegen het internet aan? In feite is het echte internet al ontstaan tussen 1960 en 1970. Toen zijn er belangrijke ontdekkingen gedaan waardoor verschillende netwerken met elkaar online konden communiceren. Men had op dat moment nog geen idee dat het misschien ook wel interessant zou zijn voor het grote publiek en wat voor impact dit zou kunnen hebben. Dit is niet de eerste keer dat vergeten wordt dat een technologie nóg beter tot zijn recht komt bij de massa. Tijdens de revolutie van de Personal Computer (PC) zei Thomas Watson, de president van IBM, ooit:
"Ik denk dat de gehele wereldwijde markt van computers uit 5 stuks bestaat."
Het laat zien hoe erg onderschat kan worden wat voor impact een technologie kan hebben als het wordt vrijgesteld aan het publiek. De grote jongens die bezig zijn om zo'n technologie te ontwikkelen, vergeten vaak "the Wisdom of Crowds". Deze wijsheid van de massa kan voor een ongelooflijk veel grotere impact zorgen dan een paar van de slimste koppen bij elkaar. Het internet begon dus pas echt aan te slaan toen het "gewone volk" er gebruik van kon gaan maken.
Het internet voor het volk
Als een technologie wordt geïntroduceerd aan het volk, zijn er altijd optimisten en pessimisten. De optimisten zijn vaak de mensen die zó nieuwsgierig zijn naar de mogelijkheden dat ze de ingewikkeldheid op de koop toenemen. De pessimisten zijn vaak bang voor datgene wat nieuw is. Zij vinden vaak dat het leven al goed genoeg en vooral ingewikkeld genoeg is. De optimisten leggen daarom vaak de focus op de mogelijkheden, terwijl de pessimisten de focus leggen op de problemen.
Onderstaand filmpje laat mooi zien hoe internet werd ontvangen door zowel de optimisten als de pessimisten.
Mensen hadden nog geen idee wat het internet voor hen zou gaan betekenen.
In de tijd dat internet de wereld in werd gebracht was Virtual Reality een echte hype. Een nog veel grotere hype dan dat het nu is. Veel mensen dachten daarom dat het internet een enorme boost zou geven aan de virtuele wereld. Helaas had het internet net als blockchain grote schaalbaarheidsproblemen en was het vrijwel onmogelijk nog kwalitatief goed beeld hiervoor te ontwikkelen. Het schijnt dat iemand met 1% zicht beter zag dan iemand met 100% zicht bij het dragen van een VR-bril uit die tijd.
Het internet kon dus niet in één keer de grote belofte waarmaken dat we straks allemaal in een virtuele wereld zouden leven. Wel was meteen duidelijk wat de andere directe grote voordelen ervan waren. Zoals te zien is in onderstaande commercial over het internet, lag de focus in de beginjaren op 3 unieke features:
- Het World Wide Web (het wereldwijde web);
- News Groups (nieuwsgroepen);
- Email.
Een commercial voor kinderen over het internet
Deze 3 features waren het uithangbord van het internet. Nieuwsgroepen waren een soort fora waar mensen met elkaar konden praten over van alles en nog wat. Het was echter email waarvan de meeste mensen meteen doorhadden dat het hen veel kon opleveren. In de tijd voor het internet schreven mensen nog brieven naar elkaar (kan je het je voorstellen?)of bedrijven stuurden een fax. Nu kon dat allemaal een stuk makkelijker, want met het gemak van een druk op de knop, stuurde je een stukje tekst naar de andere kant van de wereld. Dit bericht kwam binnen enkele secondes aan en het kostte je helemaal niets!
Internet werd daarom ook wel gezien als de vrijheid van informatie. Opeens was het voor iedereen mogelijk om gratis en super eenvoudig informatie te delen met iedereen die het maar wilde. De eerste industrieën waarvoor meteen duidelijk was dat ze het door het internet moeilijk zouden krijgen, waren fabrikanten van encyclopedieën, bibliotheken, journalistiek en boekenwinkels. Maar ook de muziekindustrie kwam al snel in opstand. Dit was toentertijd een van de machtigste industrieën en zij vonden het op zijn zachtst gezegd niet heel grappig dat iedereen maar lukraak muziek kon gaan downloaden.
Bovenstaande voordelen waren vooral duidelijk voor de optimisten. Echter, waren er ook pessimisten en die hadden veel kritiek.
Kritiek op het internet
Je kan het je nu bijna niet meer voorstellen, maar in de beginjaren was er een groot aantal mensen dat niet het idee had dat het internet een succes zou worden. Een van de meest bekende personen die erg kritisch over het internet was, is schrijver Clifford Stoll. In een artikel uit 1995 is te lezen dat hij na 20 jaar gebruik te maken van internet nog steeds niet de voordelen ervan in zag. Wat mooi is om terug te lezen, is dat hij in het artikel aangeeft dat het onzin is dat visionairs denken dat het internet zal leiden tot "virtuele gemeenschappen & elektronische meetings en dat handel en het bedrijfsleven zullen verschuiven naar netwerken en dat de digitale netwerken ervoor zullen zorgen dat de overheid democratischer wordt."
Gelukkig weten we nu dat het bovenstaande toch allemaal is uitgekomen. Andere punten waar Stoll, en met hem veel andere pessimisten, over viel is dat hij zich niet kon voorstellen dat online databases de krant zouden vervangen of dat een CD-ROM een leraar zou kunnen vervangen. Het zijn allemaal kreten die erop wijzen dat hij niet doorhad dat het internet nog maar in haar begindagen stond en dat voor al deze problemen vanzelf een oplossing zou komen.
De grootste problemen die de pessimisten in de begindagen met het internet hadden, zijn samen te vatten tot de volgende lijst:
- Het is een chaos van ongefilterde online informatie.
- De overheid zal nooit toelaten dat alles op het internet gezegd mag worden.
- Het duurt veel te lang voordat je de juiste informatie hebt gevonden.
- Het is veel te ingewikkeld (voor bijvoorbeeld leraren om te gebruiken in de klas).
- Niemand durft iets via het internet te kopen.
- Niemand leest wat je op het internet zet.
- Waarom zouden we online nieuws opzoeken als we de krant hebben?.
- Lezen uit een boek is prettiger dan van een scherm.
- Internetporno zal nooit zo goed zijn als "the real thing".
Als je al een tijdje meeloopt in de wereld van crypto en blockchain en weleens met een pessimist gepraat hebt, dan zal deze kritiek je vast heel bekend voorkomen. Veel hiervan is namelijk vergelijkbaar met de kritiek die blockchain deze dagen krijgt. Een mooi moment om de begindagen hiervan eens van dichterbij te bekijken.
De beginjaren van blockhain
Als mensen aan blockchain denken, dan is de eerste naam die in ze opkomt Satoshi Nakamoto. We zullen zeker niet ontkennen dat Satoshi de vader is van Bitcoin en cryptocurrency's, maar we mogen niet vergeten dat Nick Szabo een grote rol heeft gespeeld in het ontstaan van blockchain. In 1995 al, 14 jaar voor Bitcoin, was hij een van de eersten die het had over private keys, smart contracts en andere uitvindingen die belangrijk zijn geweest voor Bitcoin. In 2009 kwam Nakamoto pas naar buiten met de definitieve oplossing dat blockchain heet. Dit zorgde ervoor dat het grote publiek kennis kon maken met de wereld van cryptocurrency's.
Je zou dus kunnen zeggen dat de jaren van het internet tussen 1960 en 1990 vergelijkbaar zijn met de jaren van blockchain tussen 1995 en 2009. Net zoals de revolutie van het internet pas begon toen het grote publiek eraan mocht ruiken, begon de echte revolutie van blockchain pas vanaf 2009.
Blockchain voor het volk
Satoshi Nakamoto wist het dus voor elkaar te krijgen om blockchaintechnologie te ontwerpen en zorgde er zo voor dat het internet en het volk daardoor toegang kregen tot de vrijheid van waarde. In de begindagen waren het vooral de programmeurs en "nerds" die echt begrepen wat Bitcoin precies inhield. In feite kwam het grote publiek er dus nog niet echt aan te pas. Bitcoin en blockchain waren niet meer dan een paar regels code en was nog ver weg van perfectie.
Naarmate de jaren vorderden kwamen er echter steeds meer ontwikkelaars die mee wilden bouwen aan de technologie. Dit is dan ook een van de mooiste eigenschappen van blockchain, het is allemaal open source. Dat betekent dat alles en iedereen de code kan inzien en dus een bijdrage kan leveren aan de ontwikkeling. Zo werd mooi gebruikgemaakt van de belangrijke technologische revolutie die eraan vooraf was gegaan, het internet. Er werden verschillende decentrale apps (dapps) ontwikkeld en het werd steeds makkelijker om Bitcoins en andere cryptocurrency's te kopen.
Steeds meer mensen deden dit dan ook en plotseling schoot in 2017 de prijs van Bitcoin als een raket de lucht in. De hele wereld had het erover. Iedereen dacht dat ze zomaar rijk konden worden en wilde graantje meepikken. Helaas stortte de prijs in, waardoor de pessimisten weer de overhand kregen.
Onderstaande talkshow van Ellen DeGeneres doet veel denken aan het filmpje dat je hierboven hebt kunnen zien over de beginjaren van het internet. Ook hier wordt duidelijk laten zien dat nog niemand het echt goed snapt.
'Mensen hadden nog geen idee wat blockchain of Bitcoin was en wat het voor hen zou gaan betekenen'
Zoals te zien, is het voor veel mensen nog totaal onduidelijk wat blockchaintechnologie en Bitcoin precies zijn. Er worden termen genoemd die niemand echt begrijpt en het enige wat de mensen tot nu toe doorhebben dat belangrijk is, is dat de waarde ervan stijgt.
In feite zijn er voor blockchain ook 3 features waarvan duidelijk is dat het direct voordeel kan opleveren.
- Het is digitaal goud (de waarde stijgt);
- Pijlsnelle en goedkope transacties (wat email voor informatie is, is blockchain voor transacties);
- Smart contracts (geen tussenpersoon meer nodig).
Dit zijn de meest voor de hand liggende voordelen die we nu met blockchain direct kunnen laten zien. Dit betekent echter niet dat het daarmee ophoudt. In de beginjaren van het internet, waren het ook vooral de 3 belangrijkste en meest voor de hand liggende features waar mensen de focus op legde. Pas later bleek dat de mogelijkheden eindeloos zijn. Wie had bijvoorbeeld verwacht dat het internet zou leiden tot the internet of things of blockchain?
Kritiek op Bitcoin en blockchain
Net zoals bij het internet, hebben ook Bitcoin en blockchain last van pessimisten met veel kritiek. We kunnen echter moeilijk ontkennen dat veel van deze kritiek momenteel ook terecht is, net als dat de kritiek van Clifford Stol op het internet toentertijd terecht was. Bitcoin wordt namelijk gezien als een nieuwe valuta, maar tot nu toe vult Bitcoin die rol niet heel goed in. De dollar is bijvoorbeeld momenteel echt nog wel een beter betaalmiddel.
Al met al kunnen we de kritiek die mensen hebben op Bitcoin voornamelijk samenvatten tot de volgende punten:
- Het is een chaos van verschillende cryptocurrency's.
- De overheid zal nooit toelaten dat het fiatgeld vervangt.
- Het duurt veel te lang voordat een transacties is aangekomen.
- Het is veel te ingewikkeld.
- Niemand durft het nog te gebruiken.
- Niemand gebruikt waar het voor bedoeld is.
- Waarom zouden we crypto-transacties gebruiken als we iDEAL hebben?
- De koers is onbetrouwbaar.
Eerlijk is eerlijk, dit zijn allemaal legitieme punten en vragen. Het is moeilijk voor te stellen dat mensen uiteindelijk liever zoiets ingewikkelds als Bitcoin gaan gebruiken in plaats van de oude vertrouwde bank en Tikkie. Bovendien is de groep mensen die daadwerkelijk elkaar betaalt met Bitcoins zo ongelooflijk klein, dat het nog bijna helemaal niet wordt gebruikt als betaalmiddel.
Deze kritiek heeft veel overeenkomsten met de kritiek die mensen hadden in de begindagen van het internet. Vergelijk voor de grap maar eens deze lijst me de lijst kritiek die het internet kreeg te verduren.
De overeenkomsten tussen de begindagen van blockchain en het internet
Laten we beginnen met de grootste overeenkomst van de twee. Ze zorgen allebei voor de vrijheid van een van de belangrijkste 'creaties' van de mens.
Internet zorgde ervoor dat we voortaan geheel vrij waren in het verspreiden van informatie. Het waren niet meer alleen de machtige TV-zenders of mediabedrijven die bepaalde wat wij te lezen kregen. Het volk kan nu zelf informatie schrijven, verspreiden en gratis aanbieden. Social media, blogs, YouTube, het zijn allemaal voorbeelden van de revolutie van het verspreiden en creëren van informatie.
Blockchain zorgt voor de vrijheid van een andere minstens zo belangrijke creatie, waarde. Blockchain kan ervoor zorgen dat we voortaan geheel vrij zijn in het verspreiden van waarde. Het zijn nu niet meer alleen de machtige banken of overheid die bepalen wat geld is en wat waarde heeft. Het volk kan nu zelf geld creëren of minen en deze aan andere mensen aanbieden. Decentrale exchanges, ICO's, tipbots, acute betalingen naar de andere kant van de wereld, het zijn allemaal voorbeelden van de revolutie van het verspreiden en creëren van waarde.
- Internet zorgt voor de vrijheid van informatie
- Blockchain zorgt voor de vrijheid van waarde
Net als het internet, heeft ook blockchain een aantal duidelijke "killerapps", oftewel toepassingen die duidelijk laten zien waarom het voor ons een absoluut voordeel kan zijn om het te gaan gebruiken. De twee die bijna exact aan elkaar gelijk zijn, zijn email en crypto-transacties. Email is in feite niks anders dan de mogelijkheid om gratis en binnen één tel een stukje informatie te sturen naar waar ter wereld je ook wilt. Een crypto-transactie doet precies hetzelfde, maar in plaats van een stukje informatie, stuur je een stukje waarde.
Over email werd gezegd dat het niet per se makkelijker hoeft te zijn dan faxen of een brief sturen. Waarom zou je zo'n ingewikkelde emailserver gebruiken, waarbij je eerst moet inbellen, dan de client moet downloaden (mensen snapten niet eens wat downloaden betekende) om vervolgens een stuk te typen op een ingewikkeld toetsenbord? Het emailadres vonden mensen ook lastig. Er waren bijvoorbeeld maar weinig mensen die ooit van het apenstaartje (@) hadden gehoord. Het leek allemaal dus hartstikke moeilijk en dat was het in het begin ook. Datzelfde geldt voor Bitcoin- en cryptotransacties, tot het dat niet meer is.
Opsomming overeenkomsten
Als je dit zo leest, zijn er veel verschillende overeenkomsten. Tijdens de begindagen van het internet had je enthousiastelingen die meteen doorhadden dat de mogelijkheden eindeloos waren. Helaas had je ook de pessimisten die nooit een wereld konden bedenken waarin het internet grote instanties zou vervangen. Met blockchain en Bitcoin maken we nu precies hetzelfde mee. Hier een korte opsommingen van waarin de twee revoluties in de begindagen veel overeenkomsten hebben.
Voor beide technologieën geldt (gold) dat in de begindagen:
- Het een chaos is (was),
- Het moeilijk voor te stellen is (was) dat de overheid het zou toelaten,
- Het veel te traag is (was),
- Het veel te ingewikkeld is (was),
- Niemand het durft (durfde) te gebruiken,
- Niemand het gebruikt(e) waar het voor bedoeld is,
- Traditionele oplossingen beter lijken (leken),
- Veel pessimisten te veel focus leggen (legde) de op de problemen, zoals criminelen, in plaats van de mogelijkheden,
Onderstaand filmpje laat nog eens mooi zien wat de overeenkomsten zijn tussen de beginjaren van het internet en de beginjaren van blockchain.
Verschillen
Uiteraard zijn er naast de overeenkomsten ook verschillen te vinden tussen de twee periodes. Het grootste verschil zit hem misschien wel in de mensen. Tegenwoordig wordt er gesproken over generatie Y en Z (iedereen geboren tussen 1980 en 2010) en wat deze generaties het beste kenmerkt is dat ze (voor een groot deel) opgegroeid zijn in een digitale wereld met het internet. Dit betekent dat ze zo erg gewend zijn aan de digitale wereld dat alles wat deze wereld verbetert of aanvult met open armen wordt ontvangen. Het zijn dan ook deze generaties die de meeste interesse in crypto en blockchain hebben.
Een ander groot verschil zit in de industrieën waar blockchain en internet invloed op hebben. PostNL, mediabedrijven en TV-zenders hadden weliswaar veel macht in de tijd dat het internet opkwam, ze hadden lang niet zoveel macht als de industrieën die door blockchain aangetast kunnen worden. Banken, verzekeringen en de overheid zullen vast en zeker gaan tegenstribbelen als langzaam aan mensen hun fiatgeld om gaan ruilen voor cryptogeld. Als mensen ervoor kiezen om steeds minder fiatgeld te gebruiken, kunnen de gevolgen ook groter zijn dan gedacht.
Daarnaast zijn geld en waarde gevoeligere onderwerpen dan content en informatie. Of we nu onze informatie uit een boek halen of van het internet, maakt ons allemaal niet zoveel uit. Maar als we opeens ons zuurverdiende geld gaan stoppen in iets dat we niet kennen, dan wordt het een heel ander verhaal. Geld is altijd al een beladen onderwerp geweest en om nu opeens te wijzigen van betaalmiddel, daar lijkt de mensheid nog niet zo happig op te zijn.
Is blockchain een groter gevaar dan het internet?
Doordat geld een stuk gevoeliger onderwerp is dan informatie, is de kans een stuk groter dat de overheid of AFM in gaat grijpen. Bitcoin is namelijk bekend geworden als hét betaalmiddel van Silk Road, dat toen de wereldwijde marktplaats was voor drugs. Veel criminelen maken gebruik van Bitcoin of andere cryptocurrency's en kunnen zo anoniem met elkaar zaken doen.
Dit is ook meteen een overeenkomst met de beginjaren van het internet, want ook het internet werd in de begindagen gezien als prachtig gereedschap voor de onderwereld. Criminelen en terroristen konden makkelijker met elkaar communiceren en het werd zelfs heel eenvoudig om ernstige zaken als kinderporno met elkaar te delen. Bovendien werd het opeens veel makkelijker om aan wapens en drugs te komen via "the Dark Web".
Helaas geldt voor alle technologieën die ons het leven makkelijker maken, dat ze ook het leven van criminelen makkelijker maken. Het zou een illusie zijn om te denken dat alles voor ons maar beter blijft worden, terwijl de onderwereld het steeds lastiger krijgt. Als we ons altijd druk zouden maken om wat een nieuwe technologie oplevert voor criminelen, wordt het erg lastig om te blijven innoveren.
Een voorbeeld dat vaak genoemd wordt als tegenargument voor het feit dat blockchain grote gevaren met zich meebrengt is de vraag: "maar hoe zouden we (en met name de media) reageren als we vandaag cash geld zouden introduceren als nieuw betaalmiddel?" Een zeer leuke (Engelse) blog post gaat hier dieper op in. Uiteindelijk komt het erop neer dat het exact dezelfde negatieve eigenschappen deelt als cryptogeld, behalve dat het nóg anoniemer is en niet via het internet verloopt.
Conclusie
Internet is zonder twijfel de grootste technologische revolutie die de mensheid ooit gekend heeft. We kunnen ons in het Westen geen wereld meer voorstellen zonder internet. Als het ook maar voor één dag uit zou vallen, weten we van gekkigheid niet meer wat we met onszelf aanmoeten. Andere grote revoluties zoals die van de computer en de mobiele telefoon hebben ervoor gezorgd dat we steeds meer gebruik kunnen maken van de voordelen van het internet.
Het internet heeft op haar beurt weer gezorgd voor een nieuwe revolutionaire technologie waarvan gezegd wordt dat het minstens zo'n grote impact kan hebben, blockchain. De begindagen van beide technologieën vertonen veel overeenkomsten en bij allebei was (is) het voor lang niet iedereen duidelijk wat het voor hen nou precies kan opleveren.
We begonnen dit artikel met het voorbeeld dat we dankzij het internet tegenwoordig in 2 dagen meer content produceren dan we als mensheid in de gehele geschiedenis gedaan hebben. En dat terwijl het internet nog maar iets meer dan 20 jaar toegankelijk is voor het grote publiek. Wat zal er gebeuren als blockchain 20 jaar toegankelijk is voor het grote publiek? Hoeveel waarde zullen we dan al creëren? Hoeveel waarde zal er op de wereld bestaan? Wat zullen de ontwikkelingen zijn die niemand aan had zien komen? En welke revolutionaire technologie zal weer door blockchain mogelijk worden gemaakt? Hoe meer we ons zullen verdiepen in de wondere wereld van crypto en blockchain, hoe sneller we antwoord zullen krijgen op deze vragen. Voor nu kunnen we in ieder geval genieten van de beginjaren van blockchain, zodat we straks aan onze (klein-)kinderen kunnen vertellen hoeveel overeenkomsten het wel niet had met de begindagen van de revolutionaire technologie die op dat moment in haar begindagen zit. Laten we bovendien vooral niet vergeten hoe jong de technologie is en dat we echt nog maar aan het absolute begin staan van een ontwikkeling die de wereld om ons heen drastisch kan veranderen.
