We kennen allemaal de handel in onder andere obligaties en aandelen, maar sinds een aantal jaren gaan steeds meer investeerders handelen in cryptocurrencies. Net zoals we de beurs hebben voor de handel in aandelen, bestaan er verschillende cryptobeurzen voor het verhandelen van crypto. Deze kunnen zowel centraal als decentraal bestuurd zijn.
De wetgeving omtrent het handelen van crypto staat nog in de kinderschoenen, maar toch kunnen we nu al zeggen dat een aantal activiteiten gezien worden als illegaal. Een voorbeeld hiervan is wash trading. Wat is wash trading precies en welk effect heeft dit op de cryptomarkt?
Bekijk snel
Ontdek in onderstaande video wat wash trading is en welke factoren worden onderzocht om precies te bepalen welke trades nu eigenlijk wash trades zijn.
Wat is wash trading?
Wash trading is een vorm van marktmanipulatie waarbij een investeerder dezelfde digitale asset koopt en verkoopt in een vrije korte tijdspanne, onder dezelfde condities. Denk hierbij aan dezelfde prijs en hetzelfde volume. Deze kunstmatige activiteit is misleidend en beïnvloedt zo de markt.
In feite worden beide transacties vereffend en neemt de investeerder geen positie in. Hiermee wil hij doen lijken alsof er een echte activiteit heeft plaatsgevonden, maar in feite is de transactie ongeldig omdat het bij dezelfde rechtspersoon blijft. Dit wordt als illegaal beschouwd omdat het hiermee het handelsvolume vervalst.
Wash Trading werd daarom al in 1936 illegaal in Amerika, dit zowel op de aandelenmarkt als nu ook op de cryptobeurzen.
Wash trading crypto
Verschillende cryptobeurzen hebben in het verleden onder vuur gelegen omdat sommige zich zouden bezighouden met wash trading om hun handelsvolume te laten toenemen. Volgens onderzoek van Blockchain Transparancy Institute (BTI) is het probleem dusdanig groot dat er dagelijks voor maar liefst 6 miljard dollar wordt verhandeld via wash trading.
Meerdere rapporten tussen eind 2018 en begin 2019 hebben bevestigd dat verschillende exchanges hun handelsvolume gemanipuleerd hebben. Sommige bronnen zeggen dat deze manipulatie wordt geschat tussen de 67% en zelfs 95% van het handelsvolume van Bitcoin (BTC).
In onderstaande afbeelding zie je een voorbeeld. Hierbij zie hoe exponentieel het volume ineens toeneemt. Achteraf is gebleken dat dit effectief een vorm van wash trading was.
Waarom wash trading?
Je vraagt je natuurlijk waarom iemand een wash trade zou doen? Het voordeel zit hem enerzijds in het manipuleren van de markt, met name het handelsvolume. Anderzijds kan een broker ook financieel profiteren van gemaakte handelskosten.
Manipuleren volume
Met de komst van verschillende beurzen gaan zij allemaal de strijd aan met elkaar om de beste exchange te worden. Eén van de factoren waarom een investeerder de weg vindt naar een bepaalde exchange, is het beschikbaar handelsvolume. Dit wijst erop dat er actief gehandeld wordt op het platform en dat investeerders zich dus geen zorgen moeten maken dat hun handel belemmerd wordt. Bij decentrale exchanges (DEX) is het gebrek aan volume vaak rampzaliger dan bij centrale beurzen, denk bijvoorbeeld aan slippage.
Slippage is de situatie waarin een investeerder een andere transactieprijs ontvangt, dan initieel is vastgesteld. Dit gebeurt wanneer de spread tussen aanbod prijs en gevraagde prijs verandert tussen het moment dat de marktorder wordt doorgegeven en het moment dat de exchange deze uitvoert. Je ontvangt als het ware minder valuta voor je trade dan dat je initieel zou krijgen, door het gebrekkige volume. Door gebruik te maken van een exchange met een hoog tradingvolume, is de kans kleiner dat deze slippage zich voortdoet.
Handelskosten brokers
Elke transactie die je doet, gaat gepaard met een bepaalde transactiekost. Afhankelijk van de exchange, betaal je een bepaalde fee. Dit is uiteraard niet anders bij een wash trade. Wanneer je dus een valuta aankoopt en vervolgens weer verkoopt, betaal je twee keer een fee die de broker of exchange ontvangt. Hiermee manipuleer je niet enkel het handelsvolume op de exchange, maar profiteert een exchange hier ook financieel van.
Hoe werkt wash trading?
Bij centrale exchanges ben je onderhevig aan een Know-Your-Customer procedure. Dit is belangrijk zodat de exchange ziet welke persoon welke transactie verricht. Desondanks, kan je zonder deze Know-Your-Customer procedure meerdere accounts hebben op een beurs. Hierdoor kan je vanuit verschillende accounts gaan traden waarbij je via het ene account een bepaalde kooporder plaatst, en deze via het andere weer opkoopt. Wanneer dit proces herhaaldelijk wordt toegepast, is er geen effectieve handel, maar beinvloedt dit wel het handelsvolume.
In realiteit wordt wash trading niet zo snel door particulieren gedaan, maar zijn het tradingbots die deze activiteiten uitvoeren tegen snel tempo.
Voorbeeld
Henk heeft 1 Bitcoin die hij graag wil verkopen tegen een prijs van 50.000 dollar. Eva koopt deze ene Bitcoin tegen dezelfde prijs van 50.000 dollar. De transactie wordt gedaan en beide investeerders hebben trades geopend in tegengestelde richting. Henk verkoopt, waarbij Eva deze order vult maar dan als koper. Beide hebben ze, buiten de handel van deze Bitcoin, geen bijkomende kosten behalve de kost van de transactie, maar het handelsvolume op de exchange waar ze deze hebben gedaan is toegenomen met een hele Bitcoin en dus 50.000 dollar in dit voorbeeld.
Op zich is dit geen probleem, mits het orderboek werkt volgens vraag- en aabod. Maar als Henk en Eva dezelfde personen zijn en opereren van verschillende accounts, dan spreken we van wash trading. Er wordt fictieve handel gedreven waarbij een asset gewoon wordt verplaatst tussen accounts, wat het handelsvolume doet toenemen.
Andere traders zien deze transactie waarbij voor hen het tradingpair BTCUSD interessant wordt waarbij ze denken dat het volume toeneemt, waarna dus ook de prijs. In de praktijk is dit bedrieglijk en kan investeerders dus laten geloven dat de beurs, al dan niet onterecht, een goede liquiditeit heeft.
We zien dergelijke praktijken vaker terugkomen wanneer er een nieuwe munt wordt uitgebracht op een exchange. Ze gaan kunstmatig het volume laten toenemen waardoor in korte tijd deze munt veel aanzien krijgt, met als gevolg dat er meer mensen zullen investeren. Doordat dit volume slechts kunstmatig is, zullen deze nieuwe investeerders waarschijnlijk ook verlies lijden op korte termijn.
Op exchanges zoals Binance kan je handelen zonder officiële KYC-procedure, al hebben ze sinds kort bekend gemaakt dat je dan geen valuta meer kan opnemen met een waarde van meer dan 0,06 Bitcoin.
Het belang van volume
Volume is de basis voor de goede werking van een exchange. Ze innen transactiekosten voor alle transacties die gedaan zijn op de exchange. Meestal is dit een percentage van de totale verhandelde waarde. Het is dus noodzakelijk dat er voldoende handel plaatsvindt op de exchange om uberhaupt te kunnen blijven bestaan.
Als trader is het belang van een exchange met een aanzienlijk volume minstens even belangrijk. Wanneer een groot aantal traders handelen op de exchange, krijg je automatisch een gebalanceerd evenwicht in de prijszetting. Wanneer een exchange een slecht volume heeft, krijg je trage en/of inefficiënte transacties aangezien de algemene vraagprijzen van de verkopers niet voldoen aan die van de kopers. Het aan- en verkoopbedrag tussen koper en verkopers is te hoog waardoor je oneerlijke handel krijgt.
Voorbeeld: Je handelt op een exchange met een laag volume in Bitcoin. Je bent bereid als koper om enkel Bitcoin te kopen tegen een waarde van 40.000 dollar. Op moment van schrijven staat de huidige prijs van Bitcoin op 50.000 dollar. Dit betekent dat er een discrepantie zit van maar liefst 10.000 dollar. In de huidige setting zal het dus best lang duren alvorens deze kooporder vervuld wordt. Er moet iemand al bereid zijn om zijn of haar Bitcoin te verkopen tegen een waarde van 40.000 dollar alvorens deze kooporder gevuld kan worden. Let op dat dit uiteraard een heel extreem, maar makkelijk voorbeeld is.
Wanneer je handelt op een exchange met meer volume, heb je een heel orderboek met koop- en verkooporders en verloopt de handel vele male sneller. Niemand wil dan ook uren of dagen wachten tot hun kooporder is gevuld.
Juridische aspect
Het juridische aspect omtrent handelen in crypto blijft controversieel. De vraagt wordt gesteld of het legaal is als de ene investeerder intentioneel onderling digitale assets verkoopt aan de andere investeerder met voorbedachten rade. Dit uiteraard vooropgesteld dat beide investeerders elkaar kennen, of dezelfde personen zijn en zodoende de markt willen manipuleren.
Stel je hebt geïnvesteerd in een nieuw project met een vermogen van 10.000 dollar wat een aanzienlijk grote deel is van de huidige tokens. Je wilt dat andere traders oog krijgen voor dit project omwille van een groot handelsvolume. Met een ander account, vul je deze exacte kooporder waardoor het volume lijkt toe te nemen op de exchange. Dit kan herhaaldelijk gedaan worden om het effect te vergroten.
In de praktijk zien we natuurlijk dat wash trading niet zozeer wordt gedaan door fysieke personen, maar dat de exchange deze malafide praktijken uitoefent aan de hand van verschillende tradingbots. Via deze geautomatiseerde manier kunnen ze deze praktijken tegen ongeziene snelheid uitvoeren. Dit is slechts schijn en valt dus ook onder corruptie.
Los daarvan, hoeft het kopen en verkopen ook niet meteen te gebeuren. Dit is waar veel investeerders in de problemen komen. Er wordt gezegd dat wanneer het proces van aan- en verkoop binnen een periode van 30 dagen valt, dit kan gelden als wash-trading.
Wash trading decentrale exchange
Onderdeel van DeFi is dat de macht bij de investeerder ligt en hij of zij dus vrij kan handelen op eender welke manier. Ze hebben hun tokens of munten dus volledig in hun eigen beheer, verkregen via een decentrale exchange. Hierbij kan een centrale exchange dus ook geen gebruikmaken van tradingbots om het marktvolume te manipuleren.
Toch is het traden op een decentrale exchange (DEX) niet immuun voor wash trading. Het is wel zo dat de trader namelijk gasfee betaalt, of in Ethereum (ETH) of in BNB-tokens, om de transactie te voltooien. Dit kan niet vervalst worden. Een centrale exchange kan zelfs eenvoudig gratis transacties maken.
Libor Schandaal
Het Libor schandaal van 2012 is bekend in de financiële wereld. Dit heeft ook een grote impact gehad op de wereldwijde economie. Libor kan je zien als een gemiddelde rente die wordt berekend op basis van het indienden van algemene rentetarieven door grote banken over de hele wereld.
Het schandaal kwam aan het licht toen werd bekend dat banken hun tarieven gingen manipuleren. Ze verlaagden of verhoogde deze om te profiteren van transacties, of om aan de wereld te tonen dat ze een legitiem bedrijf waren met groots aanzien.
Libor wordt onder meer ook gebruikt op de Amerikaanse markt met betrekking tot hypotheken, studieleningen en andere financiële producten. Hierdoor werd dit Libor Schandaal gezien als een poging om de Amerikaanse derivatenmarkt te manipuleren. Deze manipulatie had negatieve gevolgen op zowel consumenten als op de financiële markten wereldwijd.
Wash trading bij NFT’s
De marktmanipulatie die plaatsvindt bij wash trading kan ook uitgebreid worden naar de wereld van NFT’s. De manipulatie heeft als hoofddoel om het volume te laten toenemen zodat een bepaalde NFT interessant wordt op basis van handelsvolume.
Met de verdere ontwikkeling van NFT’s en handelsplatformen zoals OpenSea wil uiteraard iedereen zijn of haar NFT verkopen tegen een zo hoog mogelijke prijs. Naarmate er meer NFT’s op de markt komen, des te groter het aanbod en procentueel gezien hoe lager de kans dat jouw NFT wordt verkocht. Wat we momenteel zien is dat verschillende makers hun eigen NFT opkopen tegen een hogere prijs. Hierbij zien andere kopers dat er veel vraag is naar een bepaalde NFT en dat deze regelmatig verhandeld wordt tegen hogere prijzen, terwijl hij dit zelf manipuleert. De maker hoopt dan ook dat zijn digitale kunstwerk zo verkocht wordt tegen een recordprijs.
Oplossing voor wash trading
In 2019 bracht BTI een rapport uit waaruit ze verklaarden dat wash trading op crypto beurzen is afgenomen met 40%. Verschillende rankingswebsite, waaronder CoinMarketCap en CoinGecko, hebben ook geprobeerd het probleem van valse rapporten aan te pakken betreffende handelsvolume. Dit hebben ze gedaan door nieuwe rangschikkingsmethode te ontwikkelen om de integriteit en waarachtigheid van deze gegevens te garanderen.
Het is waarschijnlijk onmogelijk om wash trading volledig te bannen uit de cryptosfeer, mits exchanges dit gebruiken om hun platform te stimuleren. Een manier om deze manipulatie te verminderen, is vooral de nadruk te leggen op regelgeving en implementatie van verschillende controlemechanismes.
Conclusie
Bij het investeren in een nieuwe munt of token is het handig om platformen zoals CoinMarketCap en CoinGecko te gaan raadplegen. Hierbij kijken we vaak naar het handelsvolume en maken op basis van deze gegevens een keuze via welke exchange we bereid zijn om te investeren.
Investeren op exchanges met een laag volume brengt nu eenmaal risico’s met zich mee. Daarom hebben verschillende exchanges in het verleden de malafide praktijk van wash trading uitgevoerd om zo het handelsvolume op hun exchange te manipuleren. Hierdoor werd de exchange voor investeerders aantrekkelijker, zodat meer mensen handel zouden voeren bij hen. Op deze manier konden ze weer transactiekosten innen.
Door deze marktmanipulatie is wash trading dus ook een corrupte activiteit en verboden. Het Amerikaanse bedrijf CME Group is de grootste derivatenbeurs ter wereld en heeft wash trading officieel verboden op basis van regel 534.
Heb je vragen of opmerkingen over wash trading? Stel ze gerust in onze AllesOverCrypto Facebookcommunity waarbij één van onze experts al je vragen beantwoordt! Heb je andere cryptogerelateerde vragen? Het makkelijkste is om jouw vraag in onze FAQ op te zoeken. Wat je ook kan doen, is dat je jouw vraag + AllesOverCrypto googelt.”
Foto header: /Shutterstock.com
