Nu steeds meer mensen interesse krijgen in de cryptowereld en er steeds meer cryptotokens worden verhandeld, neemt ook misdaad met crypto toe. Criminelen zijn tegenwoordig overal te vinden in de cryptowereld, op zoek naar nieuwe mogelijkheden om mensen hun vermogen afhandig te maken.
De cryptowereld verandert snel, en dat geldt dus ook voor crypto criminaliteit. Elk jaar zijn er nieuwe trends zichtbaar. Het kan gaan om geheel nieuwe vormen van misdaad, maar ook om oude vormen in een nieuw jasje. In deze blog lees je alles over de laatste crypto misdaad trends, zodat jij hier extra alert op kunt zijn en kunt voorkomen hiervan slachtoffer te worden.
Bekijk snel
In de video hieronder wordt een top 5 van crypto scams in 2022 besproken. Zo weet je alvast welke oplichtingstechnieken dit jaar populair zijn en hoe oplichters daarbij te werk gaan:
Cijfers crypto misdaad
Crypto biedt een alternatief op de traditionele financiële sector door een gedecentraliseerd systeem, dat onafhankelijk is van banken en de overheid. Transacties kunnen hierbij snel worden uitgevoerd in één netwerk en zijn lastig te herleiden tot personen. Naast de vele voordelen brengt deze handelswijze ook risico’s met zich mee. Vanuit verschillende hoeken wordt dan ook gewaarschuwd voor de gevaren van de cryptomarkt en wordt om meer toezicht gevraagd. Cryptovaluta is namelijk kwetsbaar voor verschillende vormen van criminaliteit; want óók criminelen hebben de cryptomarkt gevonden. Vooral de toenemende populariteit in samenhang met het anonieme en grensoverschrijdende karakter van crypto, biedt kansen voor criminelen.
In 2021 bereikte crypto gerelateerde misdaad een nieuw record, zo volgt uit onderzoek van crypto-analysebedrijf Chainalysis. In totaal werd 14 miljard dollar aan illegale transacties ontvangen, in vergelijking tot 7.8 miljard dollar in 2020, 11.7 miljard dollar in 2019 en respectievelijk 4.4 en 4.6 miljard dollar in 2018 en 2017. Het ging hierbij om verschillende soorten illegale transacties, zoals in de grafiek hieronder te zien is:
Deze cijfers vertellen echter niet het hele verhaal. Het gebruik van crypto groeit sneller dan ooit en er zijn dus steeds meer mensen die crypto kopen en verkopen. Uit onderzoek blijkt dat het totale handelsvolume van crypto in 2021 gegroeid is naar 15.8 biljoen dollar. Dit is een stijging van zo’n 567% ten opzichte van het totale handelsvolume in 2020. Gezien deze groei is het geen verrassing dat ook steeds meer criminelen crypto gebruiken om misdaad mee te plegen.
In verhouding is het percentage illegale crypto transacties echter afgenomen als naar voorgaande jaren wordt gekeken. In 2021 betrof het percentage illegale transacties met crypto 'maar' 0.15% van het gehele handelsvolume. In 2020 was dat 0.62%, in 2019 zelfs 3.37% en in 2018 en 2017 lag het percentage op 0.76% en 1.42%. Het aandeel illegale transacties in het totale handelsvolume van crypto is nog nooit zo laag geweest als nu. De conclusie is dan ook dat het legale gebruik van crypto juist is toegenomen.
Criminaliteit lijkt dus een steeds kleinere plaats in te nemen binnen het crypto-ecosysteem. Aan de ene kant kan dat verklaard worden doordat crypto door een steeds groter publiek serieuzer wordt genomen als digitaal betaal- of beleggingsmiddel. Uit onderzoek van Ipsos komt bijvoorbeeld naar voren dat zo’n 1.2 miljoen Nederlanders in 2021 crypto in bezit hadden. Aan de andere kant heeft crypto inmiddels ook meer de aandacht gekregen van overheden, regelgevers en handhavers. Het vermogen van wetshandhavers om op crypto gebaseerde misdaad te bestrijden, ontwikkelt zich dus ook.
Ondanks het percentage illegale transactie is afgenomen, blijft 14 miljard dollar aan illegale activiteiten natuurlijk nog steeds erg veel geld en is dan ook problematisch. Crimineel misbruik van crypto creëert enorme belemmeringen voor verdere ontwikkelingen en integraties, vergroot de kans op strenge beperkingen door de overheid, en het ergste van alles is dat onschuldige mensen hiervan het slachtoffer worden en veel geld verliezen.
Het is daarom goed om stil te staan bij de crypto criminaliteit trends, zodat je hier in ieder geval alert op kan zijn.
Trends crypto misdaad
Welke trends zijn zichtbaar in criminaliteit met crypto? In de tabel hieronder worden de percentages gegeven van verschillende soorten misdaad van de afgelopen jaren. Als we kijken naar deze percentages, dan zijn er in 2021 twee categorieën procentueel veel toegenomen: diefstal van crypto en in mindere mate scams.
DeFi
Bij zowel het stelen van crypto als scams speelt DeFi een grote rol. Wat is DeFi? Decentralized Finance, afgekort als DeFi, betekent letterlijk gedecentraliseerde financiering. DeFi is een ontwikkeling die het mogelijk maakt om financiële instrumenten en diensten te bieden, zonder afhankelijk te zijn van een tussenpersoon zoals een bank. Dit gebeurt door middel van smart contracts op de blockchain, die financiële transacties verwerken zonder tussenpersonen.
Scams
De inkomsten uit scams stegen in 2021 met 82% tot 7.8 miljard dollar aan gestolen crypto van slachtoffers. Meer dan 2.8 miljard van dit bedrag werd verkregen door rug pulls. Rug pulls vormen een vrij nieuw type van scams, waarbij oplichters net doen alsof het gaat om een betrouwbaar project en vervolgens al het geld uit het project trekken. Het gaat hierbij verder dan alleen crypto stelen, er moet echt sprake zijn van misleiding en het vertrouwen winnen van investeerders. In veel gevallen ging het hierbij om DeFi-projecten, waarbij oplichters investeerders hebben misleid om bij een bepaald project behorende tokens te kopen en er vervolgens met het geld van de investeerders vandoor te gaan. De tokens zijn daarna niets meer waard.
Een bekend voorbeeld van een rug pull is de Squid game rug pull, die in november 2021 plaatsvond. Squid Game (SQUID) was een project dat gebaseerd was op de populaire Netflix serie en zou volgens de whitepaper een play-to-earn game op de Binance Smart Chain worden, maar de game is uiteindelijk nooit uitgekomen. Nadat de token na een snelle stijging van 7400% een waarde bereikte van $ 2.86, trokken de makers het geld eruit en kelderde de token naar zo goed als $ 0. Investeerders bleven met lege handen over. De oplichters maakten naar schatting tussen de 3 en 12 miljoen dollar buit.
Rug pulls komen om verschillende redenen veel voor binnen DeFi. Ten eerste komt dat door de hype rondom DeFi. Het handelsvolume van DeFi-projecten is in 2021 namelijk met 912% gestegen. Het hoge rendement op gedecentraliseerde tokens heeft velen enthousiast gemaakt om te investeren in DeFi-tokens. Tegelijkertijd is het niet heel ingewikkeld om nieuwe DeFi-tokens te maken en op exchanges te plaatsen, zelfs zonder code audit. Een code audit is een proces waarmee een extern bedrijf of exchange de code van het smart contract analyseert achter een nieuw token of ander DeFi-project. Het externe bedrijf bevestigt daarna publiekelijk dat de regels van het contract betrouwbaar zijn, en dus geen mechanisme bevatten waarmee de ontwikkelaars er met de crypto van de investeerders vandoor kunnen gaan. Je kunt dan ook voorkomen dat je slachtoffer wordt van een rug pull door alleen te investeren in projecten die een code audit hebben ondergaan.
Crypto diefstal
Diefstal van crypto groeide zelfs nog meer dan scams. In 2021 werd ongeveer 3.2 miljard dollar aan crypto gestolen; dit betreft een stijging van zo’n 516% in vergelijking met 2020. Ongeveer 2.2 miljard daarvan, 72% van het totaal van 2021, werd gestolen uit DeFi-protocollen. DeFi-diefstal kan worden herleid tot errors in de smart contracts, waardoor het voor hackers mogelijk wordt om crypto te stelen. Deze toename van DeFi-gerelateerde diefstal sluit aan bij de trend die zichtbaar is dat DeFi een grote rol is gaan spelen bij criminaliteit met crypto.
In 2020 werd voor iets minder dan 162 miljoen dollar aan crypto gestolen van DeFi-platforms. Dat was 31% van het totale gestolen bedrag aan crypto van het jaar. Dat alleen al bedroeg toen een stijging van 335% ten opzichte van 2019. In 2021 steeg dat percentage met nog eens met 1330%. Met andere woorden: zoals DeFi is blijven groeien, zo is ook het probleem van diefstal van crypto binnen Defi gegroeid.
Witwassen
Er is ook een groei zichtbaar van het gebruik van DeFi voor witwassen. In 2021 was daarin een stijging zichtbaar van zo’n 1964%. Dat is ook niet heel verwonderlijk. Criminelen die mensen oplichten en crypto stelen hebben namelijk uiteindelijk één doel: deze gestolen crypto verborgen houden voor de autoriteiten en het omzetten naar legaal geld, zodat het besteed kan worden zonder dat de illegale oorsprong bewezen kan worden. Witwassen ligt daarom ten grondslag aan alle vormen van misdaad met crypto, maar omdat de populariteit van DeFi enorm gestegen is en veel mogelijkheden biedt, zien criminelen daar ook veel kansen.
NFTs
NFTs waren één van de grootste hypes in 2021. Zoals het geval is met elke nieuwe vorm van technologie, bieden NFTs veel kansen voor misbruik. Aan de ene kant worden NFTs gebruikt als middel voor crypto diefstal of scams. Veel voorkomende NFT scams zijn bijvoorbeeld fake NFT projecten, copycat NFTs of NFT hacks.
Aan de andere kant worden NFTs juist ook gekocht met crypto die op een illegale manier is verkregen. Net zoals bij fysieke kunst, kunnen NFTs eenvoudig gebruikt worden voor witwassen. Zoals in de grafiek hieronder te zien is, steeg de waarde van op illegale manier verkregen crypto die werd verstuurd naar NFT-marktplaatsen in 2021 aanzienlijk:
| Wil je meer weten over de verschillende verschijningsvormen van crypto diefstal en scams en hoe je je daartegen kunt beschermen? Lees dan vooral deze blog, waarin 10 praktische tips worden gegeven om te voorkomen dat je wordt opgelicht met crypto. |
Conclusie
Het gebruik van crypto groeit sneller dan ooit en er zijn dus steeds meer mensen die met crypto handelen. Door deze groei neemt crypto criminaliteit ook toe. We zien duidelijk dat DeFi hierin een belangrijke rol speelt. DeFi biedt enorm veel kansen voor bedrijven en investeerders, maar biedt ook kansen voor criminelen en nieuwe vormen van criminaliteit. Dus wees gewaarschuwd en investeer niet in projecten zonder eerst zelf goed onderzoek te doen naar de betrouwbaarheid en intenties achter het project!
Wil jij meer weten over criminaliteit met crypto zijn, crypto-wetgeving of over crypto in het algemeen? Word dan lid van onze AllesOverCrypto Facebookgroep of neem een kijkje op het Crypto Forum! Laat het ons ook weten als je zelf interessante ideeën hebt over een blog-onderwerp. Wie weet schrijven we de volgende keer wel voor jou. Heb je andere crypto gerelateerde vragen? Het makkelijkste is om jouw vraag op onze FAQ-pagina op te zoeken. Wat je ook kan doen, is dat je jouw vraag + AllesOverCrypto googelt.
Header afbeelding: DeVector/Shutterstock
