10 tips om cryptofraude te voorkomen

In de cryptowereld is veel geld te verdienen, en dat trekt óók oplichters aan die continu op zoek zijn naar nieuwe mogelijkheden om mensen op te lichten. Cryptofraude kent inmiddels al vele verschijningsvormen. Weten wat er speelt en hoe je je daartegen kunt beschermen, wordt daarom steeds noodzakelijker. In deze blog worden 10 praktische tips gegeven om te voorkomen dat je wordt opgelicht met crypto. 

Bekijk snel

In de video hieronder wordt een top 5 van vormen van cryptofraude in 2021 besproken. Zo weet je alvast welke oplichtingstechnieken dit jaar populair zijn:

Fraude met crypto

Crypto biedt een alternatief op de traditionele financiële sector door een gedecentraliseerd systeem, dat onafhankelijk is van banken en de overheid. Transacties kunnen hierbij snel worden uitgevoerd in één netwerk en zijn lastig te herleiden tot personen. Naast de vele voordelen brengt deze handelswijze ook risico’s met zich mee. Vanuit verschillende hoeken wordt dan ook gewaarschuwd voor de gevaren van de cryptomarkt en wordt om meer toezicht gevraagd. Cryptovaluta is namelijk kwetsbaar voor verschillende vormen van criminaliteit; want óók criminelen hebben de cryptomarkt gevonden. Vooral de toenemende populariteit in samenhang met het anonieme en grensoverschrijdende karakter van crypto biedt kansen voor criminelen.

Ondanks eerdere waarschuwingen blijft fraude met crypto steeds meer slachtoffers maken, zo constateert de Fraudehelpdesk.

Oplichters kunnen op verschillende manieren te werk gaan. Malware op je browser, nep-wallets, ‘professionele investeerders’ die voor je kunnen beleggen, ogenschijnlijk legitieme investeringsplatformen, scam coins, pump & dump, crypto give-aways en ICO’s die minder echt zijn dan ze lijken. Over deze verschillende soorten oplichtingspraktijken met crypto lees je meer in deze blog. 

En een handig overzicht van verschillende oplichtingspraktijken in de cryptowereld vind je hier.

Tips

Tip 1: Lees je goed in over crypto, bijvoorbeeld via AllesOverCrypto

Tip 2: Check de waarschuwingslijsten van de AFM, FSMA en IOSCO

Om te voorkomen dat je slachtoffer wordt van oplichting, doe je er altijd goed aan om zelf onderzoek te doen naar de betrouwbaarheid van de cryptodienstverlener waar je crypto wilt kopen of handelen. De Nederlandse Autoriteit Financiële Markten (AFM) en de Belgische Autoriteit voor Financiële Diensten en Markten (FSMA) hebben een lijst opgesteld van cryptodienstverleners waarmee zij aanwijzingen van fraude hebben vastgesteld. Bekijk voor de volledigheid ook de waarschuwingslijst van de International Organization of Securities Commissions (IOSCO), de wereldwijde overkoepelende organisatie van toezichthouders.

Het is dus zeker handig om deze lijsten te checken als je gebruik wilt gaan maken van een crypto exchange of andere crypto dienst waar je nog niet bekend mee bent. Let er echter wel op dat deze lijsten onvolledig kunnen zijn, en dus mogelijk niet alle oplichters vermelden.

Tip 3: Raadpleeg het register voor cryptodienstverleners

Wanneer je van plan bent om te investeren in crypto, vertrouw dan nooit zomaar een cryptodienst zonder deze eerst na te trekken. Het komt namelijk veelvuldig voor dat een crypto-exchange of andere cryptodienstverlener beweert over een verplichte registratie of vergunning te beschikken, terwijl dit niet het geval is.

Zo is er op 21 mei 2020 belangrijke nieuwe regelgeving voor cryptodiensten uit de Europese anti-witwasrichtlijn in Nederland geïmplementeerd in artikel 23b van de Wet ter voorkoming van witwassen en financieren van terrorisme, beter bekend als de Wwft. Het algemene doel van de Wwft is het voorkomen en bestrijden van witwassen van geld alsmede terrorismefinanciering.

Geld kan namelijk op verschillende manieren worden ingezet bij deze illegale financiële activiteiten. Deze vormen een ernstige bedreiging voor de economie en tasten ook de integriteit van de financiële sector aan. In veel gevallen werken mensen hier ook onbewust aan mee en worden op die manier slachtoffer. Deze wet gaat dat dus tegen. Met deze wet is de zogenaamde registratieplicht voor cryptodienstverleners in Nederland in het leven geroepen. Zonder registratie is het aanbieden van cryptodiensten in of vanuit Nederland niet toegestaan. DNB kan dan geen toezicht houden op de geldstromen. Overigens heeft het niet beschikken over zo’n verplichte registratie (nog) geen directe gevolgen voor klanten, maar “klanten kunnen hierdoor een verhoogd risico lopen om betrokken te raken bij witwassen of terrorismefinanciering”, waarschuwt DNB.

Als je wilt weten of een aanbieder van cryptodiensten is geregistreerd bij DNB, dan kun je hier het online register raadplegen.

Tip 4: (On)bekendheid cryptodienst

Staat de cryptodienst niet op een waarschuwingslijst vermeldt, maar kun je er niet veel informatie over vinden of bestaat de website nog niet lang? Dan is dat ook een indicatie dat het mogelijk gaat om een frauduleus platform voor de koop van of handel in crypto.

Als een domeinnaam nog niet lang actief is, dan is voorzichtigheid geboden. Je kunt dit checken door een ‘whois’-zoekoptie uit te voeren in een zoekmachine, bijvoorbeeld via Google. Whois is een protocol om gegevens van een domeinnaam of IP-adres te achterhalen door middel van een vraag aan een database. In een whois staan meestal de naam en contactgegevens van de eigenaar, de provider en naamservers van de DNS-servers. 

Verder kun je de bekendheid van een cryptodienst controleren door bijvoorbeeld op social media te kijken naar het aantal volgers, het soort volgers (echte of nepaccounts) en hoe vaak er berichten worden geplaatst. Ook kan het handig zijn om via Google op zoek te gaan naar informatie en ervaringen. Let er wel op dat bijvoorbeeld positieve recensies op Google ook fake kunnen zijn.

Tip 5: Doorloop de KYC-stappen en stel beveiliging in

Als je een account aanmaakt bij een bepaalde cryptodienst, begin dan eerst met het instellen van een veilig wachtwoord. In deze blog lees je hoe je een veilig wachtwoord maakt. Het is vooral ook belangrijk om niet overal hetzelfde wachtwoord te gebruiken en deze regelmatig te wijzigen.

Daarnaast doe je er goed aan om een 2FA Authenticator te gebruiken om je crypto te beveiligen. Dit is een authenticatiemethode waarbij je twee stappen succesvol moet doorlopen om toegang tot je account krijgen. Naast dat je je wachtwoord moet invoeren, zul je dus nog een extra stap moeten doorlopen om toegang te krijgen. Hierdoor is je account extra goed beveiligd en wordt het voor fraudeurs lastiger om in je account te komen. Hoe je een 2FA Authenticator instelt, lees je hier. 

Vanwege de ingevoerde anti-witwaswetgeving is het voor cryptodienstverleners verplicht klanten te identificeren. Doorloop daarom zo snel mogelijk deze stappen, dit verkleint namelijk de kans dat je slachtoffer wordt van fraude of andere vormen van criminaliteit met crypto. Het verificatie proces verloopt in bijna alle gevallen geheel automatisch en duurt slechts enkele minuten. Enkel officiële door de overheid uitgegeven identiteitsdocumenten worden ondersteund, zoals een identiteitsbewijs of paspoort. Hierbij zijn in ieder geval de volgende gegevens nodig:

Ten slotte is de beste manier om je crypto te beveiligen door gebruik te maken van een hardware wallet, waar je crypto offline wordt opgeslagen en oplichters hier dus online niet bij kunnen komen. Meer daarover lees je hier. 

Tip 6: Deel nooit wachtwoorden of privésleutels

Tip 7: Wees alert bij beloftes van buitensporige winst

Als een rendement te mooi lijkt om waar te zijn, dan is dat meestal ook zo. Zélfs met crypto. In de cryptowereld is het geen uitzondering om hoge winsten te behalen, maar blijf wel kritisch. Als er bijvoorbeeld belooft wordt dat je inleg in een zeer korte tijd wordt verdubbeld of dat je binnen één week rijk wordt, zonder dat je er moeite voor hoeft te doen, dan is dat niet realistisch. Het klinkt misschien wel verleidelijk, maar praktisch gezien kan van te voren geen bepaald bedrag aan winst gegarandeerd worden, omdat daar veel factoren invloed op kunnen hebben.

Hierbij worden bijvoorbeeld vaak ook allerlei sociale media advertenties ingezet waarin bekende Nederlanders reclame lijken te maken voor cryptobeleggingen. Er wordt dan gevraagd om geld te storten op een platform, dat dan vervolgens voor jou automatisch gaat beleggen in crypto, waarmee je zogenaamd zonder risico's heel snel erg rijk zult gaan worden. In het echt zie je je geld nooit meer terug. Dat die bekende Nederlanders zelf niet blij zijn met dit misbruik van hun identiteit mag duidelijk zijn, maar zorg er ook voor dat je zelf niet in deze malafide praktijken trapt en je geld verliest. Maak dus nooit zomaar je geld over en wees alert bij:

​​​​​​​​​​​​​​Tip 8: Let op met ongevraagde e-mails of privéberichten

Het komt regelmatig voor dat mensen ongevraagd een e-mail of privébericht via social media ontvangen met informatie over een bepaalde cryptodienst, die vaak heel aantrekkelijk wordt omschreven met een link waarop je kunt klikken. Als je op de link klikt, kan er malware op je apparaat worden geïnstalleerd. Of oplichters kunnen je er eenvoudigweg toe verleiden om je gegevens in te voeren. Als je de gebruiker niet kent, klik dan niet op links. Tevens is het handig om een zogenaamde anti-phishing code in te stellen bij de cryptodienst die je gebruikt, waardoor je met deze code kunt controleren of de e-mail daadwerkelijk vanuit hen is verstuurd.

Hiermee samenhangend gaat het ook nog eens vaak om nepprofielen van bekende personen, waardoor mensen eerder verleid worden om hierin mee te gaan. Over het algemeen zullen bekende personen je geen privéberichten sturen, dus kun je je er in zo'n geval al op bedacht zijn dat dit wel eens om oplichting zou kunnen gaan. Een snelle check op het profiel kan echter al snel duidelijkheid bieden, omdat deze oplichters niet dezelfde volgers en berichten zullen hebben. Andere punten waar je op kunt letten zijn bijvoorbeeld de juiste spelling van de naam en raar taalgebruik.

Tip 9: Investeer niet in scam-coins

Wil je in crypto gaan investeren? Doe dan zelf altijd goed onderzoek naar de coin. Zoek op de website van het desbetreffende cryptoproject informatie op over de achterliggende intenties hiervan. Punten waarbij je in het bijzonder op moet letten zijn:

Door goed onderzoek te doen kun je voor een groot deel voorkomen dat je investeert in een scam-coin, die de ontwikkelaars snel rijk maakt maar de investeerders alleen maar armer.

Tip 10: Vraag naar ervaringen bij twijfel

Mocht je alle bovenstaande tips hebben toegepast, maar toch nog twijfelen of een cryptodienst wel of niet betrouwbaar is, dan kun je natuurlijk altijd om ervaringen van anderen vragen. Dit kan bijvoorbeeld in onze AllesOverCrypto Facebookgroep of neem een kijkje op het Crypto Forum.

Conclusie

Oplichters kunnen op verschillende manieren te werk gaan. Cryptofraude kent dan ook vele verschijningsvormen, die steeds zullen veranderen. Fraudeurs zijn namelijk creatief en leren van hun eigen resultaten, maar kijken ook bij elkaar de kunst af. Ze zijn continu op zoek naar nieuwe mogelijkheden om om mensen op te lichten. Weten wat er speelt en welke nieuwe oplichtingstechnieken worden gebruikt en hoe je voorkomt om daar slachtoffer van te worden, wordt daarom steeds noodzakelijker. Deze 10 praktische tips helpen je daarbij!

Er is inmiddels ook nieuwe specifieke wetgeving in wording om consumenten en beleggers beter te beschermen tegen risico’s, zoals de Markets in Crypto Assets Regulation (MiCA).

Wil jij meer weten over cryptofraude of over crypto in het algemeen? Word dan lid van onze AllesOverCrypto Facebookgroep of neem een kijkje op het Crypto Forum! Laat het ons ook weten als je zelf interessante ideeën hebt over een blog-onderwerp. Wie weet schrijven we de volgende keer wel voor jou. Heb je andere crypto gerelateerde vragen? Het makkelijkste is om jouw vraag op onze FAQ-pagina op te zoeken. Wat je ook kan doen, is dat je jouw vraag + AllesOverCrypto googelt.

Header afbeelding: Visuals6x/Shutterstock.com