Vond jij het vroeger ook altijd zo vervelend om een bronvermelding te maken voor jouw werkstuk op school? Natuurlijk weten we allemaal dat het belangrijk is om dit te doen. We mogen immers niet zomaar het werk van iemand anders gebruiken zonder toestemming of er naar te verwijzen.
Dit heeft te maken met het auteursrecht, dat makers beschermt tegen anderen die er met hun werk vandoor zouden kunnen gaan. Toch werkt het auteursrecht niet altijd. Helemaal wanneer we het op internationaal niveau gaan bekijken, brengt het verschillende problemen met zich mee.
Een oplossing lijkt echter dichterbij te zijn dan we denken: de blockchain. In dit artikel leggen we je uit hoe de blockchain problemen omtrent auteursrecht zou kunnen oplossen.
Bekijk snel
Wat is auteursrecht?
Voor veel mensen klinkt auteursrecht als een welbekend begrip. We weten dan ook vaak wel wat het ongeveer betekent, maar laten we iets dieper op dit begrip ingaan zodat we zeker zijn waarover we het hebben.
Het auteursrecht, wat in het Engels 'copyright' wordt genoemd, geeft de maker van een werk het recht om als enige te beslissen wat er met het werk gebeurt. Met werk bedoelen we alles dat gecreëerd kan worden. Denk hierbij aan letterkunde (teksten, boeken, artikelen, namen, onderzoeksdocumenten, etc.) of kunst (foto's, video's, muziek, schilderij, etc.).
De maker mag als enige zijn naam onder het werk plaatsen, en is ook de enige die bepaalt wat er met het werk gebeurd. Je mag dus niet zomaar een afbeelding van het internet kopiëren om deze vervolgens op jouw website te plaatsen, zonder toestemming van de maker. Ook is het niet toegestaan om zonder toestemming een boek te vertalen en het uit te geven.
Wil je iets dieper duiken in het auteursrecht? Dan zou je onderstaande video kunnen bekijken.
Hoe werkt de blockchain ook alweer?
De blockchain is grote en decentrale database welke uit blokken bestaat. In deze blokken zitten transacties. Dat hoeven niet altijd transacties van geldbedragen te zijn. Dit kan bijvoorbeeld ook een overdracht van een afbeelding zijn. Het eigenaarschap staat dan opgeslagen in de transactie.
Er is een netwerk van verschillende machines, nodes genaamd, die deze transacties controleren en toevoegen aan een nieuw blok. Wanneer het blok klaar is (iedere X aantal seconden/minuten is er een blok klaar), wordt deze gehashed (omgezet in een unieke code). De hash wordt toegevoegd aan het volgende blok, waardoor er een keten van blokken ontstaat. Vandaar de naam 'blockchain'.
Het is natuurlijk ook mogelijk om informatie op te slaan op een centrale server. Dat doet immers bijna iedereen op dit moment. Denk bijvoorbeeld maar eens aan de cloud: dit is een server die ergens anders op de wereld staat waar jouw bestanden in staan opgeslagen. Toch zitten er verschillende voordelen aan het gebruik van een blockchain, die ervoor zorgen dat het misschien wel een betere keuze is dan een centrale server:
- Transparant - Iedereen kan zien welke transacties gemaakt worden. Het is niet mogelijk om de inhoud van een transactie te zien: deze is verborgen door middel van cryptografie. Het is echter wel mogelijk om te zien wie de transactie stuurt, waar deze naartoe gaat en op welke datum en tijdstip dit is gebeurd.
- Onomkeerbaar - Wanneer een transactie in een blok is geplaatst, en dit blok is toegevoegd aan de blockchain, kan deze transactie niet meer ongedaan worden gemaakt. Je zou de transactie natuurlijk wel in tegengestelde richting kunnen uitvoeren, maar beide acties staan voor altijd opgeslagen in blockchain. Doordat de blockchain transparant is, kan iedereen zien wat er in het verleden is gebeurd.
- Decentraal - De blockchain wordt beheerd door een decentraal netwerk van nodes. Er is dus niet een enkele autoriteit die alles controleert. Hierdoor is het onmogelijk dat spelers van buitenaf (overheden, grote bedrijven, etc.) invloed kunnen uitoefenen op wat er met de blockchain gebeurd.
NFT's
Op een blockchain kunnen verschillende cryptocurrencies en tokens draaien. Een van de tokens die hierop kunnen draaien, zijn non-fungible tokens (NFT's). Dit zijn tokens die van elkaar te onderscheiden zijn, omdat ze een unieke karaktereigenschap hebben (in tegenstelling tot fungible tokens). Denk bijvoorbeeld aan een ID-nummer.
Wanneer je een briefje van 10 euro leent aan een vriend, maakt het niet uit of hij precies hetzelfde briefje teruggeeft. Een ander briefje van 10 euro volstaat ook: deze heeft immers precies dezelfde waarde als het briefje dat je hebt uitgeleend. Zo zijn fungible tokens ook: het maakt niet uit welk token je krijgt, want de waarde is voor ieder token hetzelfde.
Een non-fungible token heeft echter een eigenschap waardoor deze uniek is en dus gescheiden kan worden van andere tokens. Zo'n token kan uniek gemaakt worden door het te 'minten'. Het houdt in dat een gebruiker een unieke eigenschap aan het token toekent. Dit kan inhouden dat er een afbeelding aan het token wordt gekoppeld. De binaire code van de afbeelding zou dan dienen als de 'unique identifier' (UI) - het unieke kenmerk- van de token.
Smart contracts
Het is ook mogelijk om smart contracts op een blockchain te ontwikkelen. Dit zijn contracten die men vooraf kan programmeren. Zo is het bijvoorbeeld mogelijk om in te stellen dat wanneer er aan bepaalde voorwaarden is voldaan, een vooraf bepaalde actie automatisch wordt uitgevoerd.
Hierdoor is het mogelijk om zonder tussenkomst van een derde partij, zoals een notaris, een overeenkomst met iemand aan te gaan. Je hoeft ook niet bang te zijn dat de andere partij zich niet aan de voorwaarden zal houden.
Wil je liever nog wat meer te weten komen over hoe de blockchain werkt, voordat je gaat lezen hoe de blockchain problemen omtrent copyright kan oplossen? Dan raad ik je aan om onderstaande video te bekijken.
Zo lost blockchain problemen rondom auteursrecht op
Nu je weet wat het auteursrecht inhoudt en hoe de blockchain werkt, kunnen we kijken naar de oplossingen die de blockchain biedt voor problemen omtrent het auteursrecht.
Wie is de eerste?
Het is in de geschiedenis al ontzettend vaak voorgekomen dat artiesten rechtszaken tegen elkaar aanspannen omdat ze hun muziek zouden hebben gestolen. Dit lijkt misschien een zaak die makkelijk opgelost zou kunnen worden, maar niets is minder waar. Het is namelijk ontzettend lastig om te bepalen wie een muziekstuk als eerst heeft geschreven.
In veel gevallen gaat het namelijk om muziek die wel is geschreven, maar nooit officieel is uitgebracht. Het is erg lastig om dan te bepalen bij wie het auteursrecht ligt. Stel dat Phil Collins in 1990 een nummer heeft geschreven dat hij nooit had uitgebracht, maar wel heeft opgenomen in zijn studio. Hij vond het niks, en daarom liet hij het op de plank liggen.
Vervolgens is er in 2015 een muzikant die, puur toevallig, vrijwel hetzelfde nummer schrijft en uitbrengt. Waar ligt dan het auteursrecht? De muzikant die het nummer had uitgebracht kon immers nooit weten dat Phil Collins dit nummer eerder al had geschreven.
De blockchain maakt het mogelijk om een muziekstuk op te slaan als NFT. Een muziekstuk wordt dan omgezet naar een binaire code welke als UI dient. Ieder blok bevat ook een timestamp; dit is de datum en het tijdstip waarop het blok is toegevoegd aan de blockchain.
Op het moment dat makers hun werk toevoegen aan de blockchain, is het voor iedereen transparant wie de daadwerkelijke en eerste maker was, en wanneer het werk is gecreëerd. Hier kan geen twijfel meer over ontstaan.
Hetzelfde geldt natuurlijk ook bij andere werken. Denk bijvoorbeeld aan afbeeldingen, video's en onderzoeksdocumenten. Wanneer de maker zijn werk als NFT op de blockchain opslaat, staat voor altijd vast wie de daadwerkelijke maker is van het werk. Zaken omtrent auteursrecht zijn dan een stuk makkelijker opgelost.
Royalties
Het zou nog makkelijker worden voor artiesten wanneer ze gebruik maken van NFT's in combinatie met smart contracts. Een muziekstuk kan opnieuw opgeslagen worden als NFT. Het is dan voor iedereen duidelijk dat het werk eigendom van iemand is.
Vervolgens zou een smart contract gebruikt kunnen worden om de royalties te ontvangen. Iedere keer wanneer iemand luistert naar een muziekstuk, of dit muziekstuk koopt, worden er automatisch royalties betaald.
Het is niet mogelijk om het muziekstuk illegaal aan te bieden op de blockchain. De binaire code van het illegale muziekstuk is immers hetzelfde als die van de artiest. De blockchain herkent dit, en weet dat dit muziekstuk al aan iemand toebehoort.
Dit kan overigens ook met andere werken, zoals afbeeldingen, films en series. Deze worden nu vaak illegaal aangeboden op het internet. Het is lastig om hier iets tegen te doen. Dit komt doordat de servers vaak in landen staan die zich niet houden aan het internationaal auteursrecht, zoals China.
Het is vaak onmogelijk om hier iets tegen te beginnen. De blockchain is echter decentraal, waardoor er geen spelers kunnen zien die zich niks aantrekken van de rest. Doen ze dat wel, dan zullen ze uit het netwerk van de blockchain verwijderd worden.
Wat we hierboven besproken hebben, is geen nieuw idee. Er wordt al langere tijd gesproken over hoe de blockchain ingezet kan worden om artiesten beter te beschermen met het auteursrecht. In onderstaande video gaat men er nog wat dieper op in.
Hoe realistisch is het dat de blockchain hiervoor gebruikt gaat worden?
Nu we weten dat het mogelijk is, blijft er nog maar één vraag over: hoe realistisch is het dat de blockchain hier ook écht voor gebruikt gaat worden?
In 2021 was Kings of Leon de eerste band die een album als NFT uitbracht. Dit laat dus zien dat er artiesten zijn die zich aangetrokken voelen tot dit idee. Het zou zomaar het begin kunnen zijn van een revolutie binnen de muziekindustrie.
Ook zijn er steeds meer artiesten die hun kunstwerk opslaan als NFT. Dit soort kunstwerken worden vervolgens voor astronomische bedragen verkocht. Ook binnen deze sector is er veel interesse voor de blockchain.
Het is echter niet zo dat de problemen met auteursrechten voor deze artiesten hiermee zijn opgelost. Naast de blockchain bestaat het internet natuurlijk ook nog. Het is nog steeds mogelijk om dezelfde kunstwerken van de blockchain af te halen en illegaal te publiceren op het internet.
De problemen zouden pas écht verholpen zijn zodra er volledig wordt overgestapt naar de blockchain en we het internet achter ons laten. Hoe realistisch dit is, kun je jezelf afvragen. Blockchains zullen in de toekomst natuurlijk steeds vaker gebruikt gaan worden, al is het maar de vraag of dit ervoor zorgt dat iedereen van het internet afstapt.
Conclusie
Blockchains worden tegenwoordig niet alleen voor cryptocurrencies gebruikt, zoals dat in de beginjaren wel het geval was. Door de nieuwe mogelijkheden kunnen we ook kunstwerken van artiesten opslaan op de blockchain. Door middel van NFT's krijgen kunstwerken een unieke eigenschap, waardoor we het kunnen onderscheiden van andere werken.
Dit kan ervoor zorgen dat het meteen duidelijk wie de eerste was die een kunstwerk had gemaakt. Het zorgt er ook voor dat muziek, films, series, etc. niet meer illegaal aangeboden kunnen worden op de blockchain. En wanneer iemand gebruik maakt van een kunstwerk, kunnen de makers ervan automatisch royalties ontvangen door middel van een smart contract.
Natuurlijk moeten we wel realistisch blijven. Zolang het internet blijft bestaan, zal het natuurlijk vrijwel altijd mogelijk blijven om illegaal werk van anderen te downloaden en gebruiken. Toch is het goed om te zien dat de blockchain voor steeds meer zaken gebruikt wordt, en er zelfs artiesten zijn die hun albums op de blockchain uitbrengen.
Na het lezen van dit artikel weet je hopelijk meer over de problemen die blockchain op kan lossen, waaronder het auteursrecht. Wil je na het lezen van dit artikel nog meer weten over blockchains? Stel dan je vragen in onze AllesOverCrypto Facebookgroep en dan beantwoorden onze experts al jouw vragen.
Heb je andere crypto gerelateerde vragen? Het makkelijkste is om jouw vraag in onze FAQ op te zoeken. Wat je ook kan doen, is dat je jouw vraag + "AllesOverCrypto" googelt. Je zult dan snel uitkomen bij één van onze andere artikelen die over dat onderwerp gaan, zodat je weer snel meer kunt leren over dat onderwerp.
Headerfoto door Feng Yu
