De zogenaamde ‘pig butchering scam’ is wereldwijd in opkomst, en ook in Nederland melden zich inmiddels slachtoffers.
De pig butchering scam combineert twee soorten van fraude die we al langer kennen, namelijk beleggingsfraude en datingsfraude. De combinatie hiervan is echter nieuw. Deze nieuwe vorm van cryptofraude bezorgt je dus niet alleen een gebroken hart, maar ook een geplunderde rekening.
In deze blog lees je alles wat je moet weten over deze nieuwe vorm van oplichting en vooral ook waar je op moet letten, zodat je geen slachtoffer wordt!
Bekijk snel
In de video hieronder zie je een ervaringsverhaal van een YouTuber die het slachtoffer is geworden van de pig butchering scam:
Wat is de Pig Butchering Scam?
Pig butchering scam, of ook wel Sha Zhu Pan in het Chinees, is een methode van fraude die oorspronkelijk uit Azië komt, waarbij gebruikers van datingsapps ertoe worden aangezet om deel te nemen aan verschillende soorten frauduleuze investeringen, zoals financiële investeringen en beleggingen, gokgames, en andere soorten van nep-investeringen. Sinds kort is daar ook cryptofraude bijgekomen.
Deze vorm van fraude heeft zijn naam te danken aan de geraffineerde wijze waarop de oplichters hun slachtoffers – ‘de varkens – zogezegd mesten voor de slacht. In tegenstelling tot de traditionele wijze van datingfraude die vaak gericht is op gescheiden mensen van middelbare leeftijd, richt deze online fraude zich vooral tot jongere mensen die interesse hebben in technologie en crypto.
De oplichters volgen een vooraf ingestudeerd plan. Ze maken een account aan op een datingsapp en doen zich vaak voor als rijk, knap en geïnteresseerd. Op deze manier proberen ze het vertrouwen te winnen. Deze fase wordt ook wel vergeleken met het vetmesten van varkens. Wanneer een bepaald niveau van emotionele basis wordt bereikt, zullen de oplichters hun slachtoffer proberen te verleiden om te gaan investeren. De laatste fase van deze fraude draait om het incasseren, waarbij gepoogd wordt om zoveel mogelijk geld afhandig te maken van het slachtoffer, oftewel het slachten van het varken.
Waar moet je op letten?
Uit verhalen van slachtoffers kunnen een aantal elementen worden gedestilleerd die vaak worden gebruikt bij pig butchering scam.
Het begint allemaal op een datingapp, zoals bijvoorbeeld Tinder. Na een match bouwt de oplichter binnen een aantal weken een (romantische) relatie op met het slachtoffer. Hierbij wordt eerst een loktechniek gebruikt, waarna het slachtoffer wordt overgehaald om te investeren in crypto.
De loktechniek
Om het vertrouwen te winnen van het slachtoffer, wordt in een korte tijd een hechte band opgebouwd. Hierbij komen onder andere de volgende patronen voor:
- Je wordt elke dag gegroet met ‘goedemorgen’ en ‘welterusten’.
- De oplichter deelt foto's van zijn/haar eten. Dit ‘huisgemaakte’ eten ziet er uit alsof het zo uit een restaurant komt.
- De oplichter is de eigenaar van een goedlopend bedrijf.
- Er wordt terloops gepraat over het uitgeven van tienduizenden of zelfs honderdduizenden dollars, alsof het niets is (hierdoor voel je je klein).
- Meestal wordt in de 2e/3e week van het contact een beleggings- of handelsplatform naar voren gebracht.
- De oplichter heeft een studie gevolgd op financieel gebied, en heeft een oom/tante/broer/professor die hem/haar leerde beleggen.
- Er wordt op een gegeven moment gevraagd wat je materiële doelen en dromen zijn, en er wordt vervolgens gezegd dat je niet groot genoeg droomt.
- De oplichter doet alsof hij/zij veel ervaring heeft in handelen, en precies weet wanneer een goed moment is om in te stappen of uit te stappen.
- Ook worden grapjes gemaakt over hoe ‘klein’ je investering is, deze zou zogenaamd te klein zijn om een investeringsplan voor je te kunnen maken.
- Wanneer een gebeurtenis tot grote verliezen leidt, stelt hij/zij voor dat je bij het handelen geld gaat lenen (margin trading) om het snel goed te maken.
- Wanneer je zogenaamd door het platform wordt gedwongen om hoge bedragen te betalen, biedt de oplichter heel aardig aan om je te ‘helpen’, bijvoorbeeld door de helft voor je te betalen. Je ziet hun geld echter nooit, omdat ze rechtstreeks op je ‘account’ betalen.
- Ook praat de oplichter je snel een schuldgevoel aan als het om geld gaat.
- Tot slot valt op dat de oplichter altijd een excuus heeft om niet in het echt af te spreken. Denk hierbij aan corona, slechte ervaringen met exen, etc. In het echt kunnen ze niet met je afspreken, omdat ze zich niet bevinden waar je denkt dat ze zijn.
- Wel wordt er vaak gebeld of zelfs videogebeld. Van belang hierbij is dat het nummer van de oplichter wordt omgeleid naar een lokaal nummer. Je ziet dus gewoon een Nederlands 06-nummer, terwijl er vanuit het buitenland wordt gebeld. Voor het videobellen wordt een nóg listigere truc gebruikt; veel oplichters maken hierbij namelijk gebruik van deep fake technologie. Aan de hand van kunstmatige intelligentie worden dan beelden samengesteld, waardoor het mogelijk is om het gezicht van de oplichter te verwisselen met dat van een ander en het net lijkt of je videobelt met de oplichter, maar dit niet zijn ware gezicht is.
Als er sprake is van enkele van deze elementen, hoeft er natuurlijk nog niet zoveel aan de hand te zijn. Maar zeker als je meerdere van deze elementen bij elkaar tegenkomt, kun je maar beter alert zijn.
De oplichtingsmethode
De volgende fase is het overtuigen van het slachtoffer om geld te investeren in crypto. Wanneer eenmaal veel geld is overgemaakt, gaat de oplichter er vandoor met het geld, en kom je erachter dat het niet om liefde maar om een oplichtingstruc ging. Hierbij komen onder andere de volgende elementen voor:
- Een kenmerk is dat de oplichter zeer actief is, erg behulpzaam en snel reageert, en dan vooral als het om investeren gaat. Hij/zij staat letterlijk 24/7 voor je klaar.
- Wanneer je je eerste investering doet, heb je zelf nog de beschikking over je account en kun je dus eenvoudig geld bij- en afschrijven.
- De oplichter biedt vaak hoge bonussen als je snel 30-100% meer investeert tegen een bepaalde datum (bijvoorbeeld aankomend weekend).
- Zodra je aanzienlijke hoeveelheden geld hebt geïnvesteerd, begint het slachten! Het lukt je dan opeens niet meer om je geld van je account af te halen.
- De oplichter stelt dan dat je zogenaamd hoge bedragen aan belastingen, reserveringen of verificatiekosten moet betalen, voordat je toegang kunt krijgen tot het geld dat op je account staat.
- Ook vertelt de oplichter vaak smoesjes als dat je account ‘bevroren’ is, omdat je bijvoorbeeld het verificatieproces niet (goed) hebt doorlopen. Volgens de oplichter moet je dan zo snel mogelijk geld overmaken, anders zal er een bepaald percentage van je investering worden afgetrokken.
- Vaak wordt hierbij ook gechanteerd, met bijvoorbeeld seksueel getinte foto’s die je eerder hebt gestuurd naar de oplichter.
- Op het moment dat je grote bedragen verstuurt, krijg je te horen dat je het naar het verkeerde adres hebt gestuurd. De oplichter of ‘klantenservice’ zal je dan ‘helpen’ door bijvoorbeeld te zeggen dat je geld helaas niet teruggevonden kon worden, maar dat je slechts 70% van het resterende saldo hoeft te betalen. Hierdoor maak je dus nog een keer een groot bedrag over!
- Zelfs als je alles betaalt waar om gevraagd wordt, blijft de oplichter met redenen komen om nóg meer geld over te maken.
Grootschalige organisatie
Samengevat geldt dat deze vorm van fraude een goed georganiseerd plan betreft, waarbij alles van te voren volgens een ingestudeerd script verloopt dat is afgestemd op jouw stereotype. Of je nou nog een student bent, werkzoekende, of misschien al meerdere jaren werkzaam bent, bepaalde hobby's hebt, een bepaalde familie achtergrond, ...overal hebben ze scripts voor die worden afgewerkt om jou te kunnen oplichten.
Het gaat hierbij om een redelijk grootschalige organisatie met verschillende vestigingen, waar iedereen een eigen taakverdeling heeft: het beheren van de ICT, mensen die geld beschikbaar stellen, en de oplichters die op zoek gaan naar slachtoffers en hun geld beroven. Deze mensen krijgen allemaal een speciale training voor deze werkzaamheden.
Wie zit er achter de Pig Butchering Scam?
De pig butchering scam werd voor het eerst gemeld in China begin 2010, maar deze fraude verspreidde zich vooral snel na 2018 toen veel mensen geïnteresseerd raakten in online gokken en traden op exchanges in Azië. Vanaf zomer 2021 zijn er ook gevallen bekend in Noord-Amerika en Europa.
Een Taiwanees slachtoffer van de pig butchering scam richtte in 2019 de Global Anti Scam Organization Org (GASO) op. De GASO heeft als doel om de oplichters achter de pig butchering scam te ontmaskeren en slachtoffers te helpen, door bijvoorbeeld te voorkomen dat ze overgaan tot het betalen van nóg meer geld.
Volgens GASO zijn de oplichters werkzaam vanuit Aziatische landen zoals Cambodja en Myanmar, en worden ze vooral aangestuurd door Chinese criminelen en soms door Taiwanese criminelen. Degenen die erachter zitten blijken zich ook nog aan andere vormen van criminaliteit schuldig te maken, zoals arbeidsuitbuiting en mensenhandel, waarbij mensen gedwongen worden om onder slechte omstandigheden in callcenters te werken voor de pig butchering scam, zo bleek uit onderzoek van Reuters. Deze mensen werden gedwongen om nepprofielen aan te maken op datingsapps en social media en op zoek te gaan naar slachtoffers en die te verleiden om te investeren in crypto.
Er zijn door de Chinese autoriteiten al meerdere keren van dit soort criminele werkplekken opgespoord en gesloten. Nu deze fraude zich heeft verspreid naar de rest van de wereld wordt opsporing en vervolging voor de autoriteiten moeilijker, omdat de aanpak van grensoverschrijdende cybercrime door veel overheden niet goed is geregeld. Hierdoor wordt de kans dat oplichters gepakt worden kleiner en kunnen ze dus gewoon door gaan met deze praktijken.
Conclusie
De pig butchering scam is een nieuwe vorm van cryptofraude waarbij datingfraude en beleggingsfraude worden gecombineerd. Deze fraude komt oorspronkelijk uit China en zet slachtoffers ertoe aan om, nadat een vertrouwensband is opgebouwd, te investeren in crypto. Eerst gaat het om kleine bedragen, maar doordat allerlei listige trucs worden bedacht raak je steeds meer geld kwijt. Uiteindelijk gaat de oplichter ervandoor met je geld. Ook in Nederland hebben zich inmiddels slachtoffers gemeld.
De les uit deze blog is toch wel dat je voorzichtig moet zijn met online dating en crypto, en dat je steeds zelf je geld moet beheren en dit vooral niet moet overlaten aan iemand die je online hebt ontmoet. Lees jezelf verder altijd goed in als je wilt gaan investeren.
Wil jij meer weten over cryptofraude of over crypto in het algemeen? Word dan lid van onze AllesOverCrypto Facebookgroep of neem een kijkje op het Crypto Forum! Laat het ons ook weten als je zelf interessante ideeën hebt over een blog-onderwerp. Wie weet schrijven we de volgende keer wel voor jou. Heb je andere crypto gerelateerde vragen? Het makkelijkste is om jouw vraag op onze FAQ-pagina op te zoeken. Wat je ook kan doen, is dat je jouw vraag + AllesOverCrypto googelt.
Header afbeelding: Billion Photos/Shutterstock