Kunnen we alles decentraal maken of is centraal juist goed?

Je zult je misschien afvragen of we alles niet gewoon decentraal kunnen maken. Iedereen zweert namelijk bij gedecentraliseerde systemen als blockchain en crypto. Waarom maken we dan niet alles decentraal? Laten we eens kijken naar hoe centrale en decentrale systemen werken, en of het mogelijk is om centrale systemen om te schakelen naar decentrale systemen.

Bekijk snel

Waarom zijn blockchain en crypto decentraal?

Laten we eerst eens uitleggen waarom blockchain en crypto decentraal zijn. Vervolgens kunnen we kijken hoe we dit principe zouden kunnen toepassen in systemen en processen die op dit moment nog centraal gebeuren. Uiteindelijk weten we dan ook of we alles decentraal kunnen maken (of juist niet).

Crypto is een digitale munteenheid die op de blockchain draait. Blockchain is in principe een groot peer-to-peer netwerk. Dit is dus een netwerk dat uit verschillende deelnemers bestaat. Iedere deelnemer wordt een node genoemd, en is in feite een computer (of server). Al deze nodes zijn met elkaar verbonden in de blockchain. Maar waarom zouden ze dat doen?

Alle data die wordt opgeslagen in de blockchain moet eerst gecontroleerd en gevalideerd worden. Wanneer je een transactie uitvoert, wordt deze data samen met alle andere data opgeslagen in een blok. De nodes gaan vervolgens aan het werk om te controleren of alles wel klopt. Dit wordt het valideren van de blokken genoemd. Degene die dit als snelste doet, krijgt vervolgens een beloning.

Nadat een blok gevalideerd is wordt deze aan de blockchain toegevoegd. De blockchain is dus eigenlijk een lange ketting van blokken die aan elkaar zijn gekoppeld. Iedere node heeft een kopie van de blockchain. Hierdoor is de informatie die in de blockchain staat dus ook op het apparaat van iedere node terug te vinden. Dat is precies waarom blockchain decentraal is.

De informatie is namelijk niet op één systeem, maar op duizenden al dan wel niet miljoenen systemen beschikbaar. Een mooi voorbeeld van een centraal systeem is een webserver. Wanneer je naar een website gaat, zul je de website eerst moeten opvragen bij de webserver waar deze website op draait. Je bent dan dus afhankelijk van wat deze webserver jou aanbied. Wat nou als de webserver jouw een verkeerde website aanlevert? Niemand die het op dat exacte moment kan controleren.

Doordat blockchain decentraal is hebben we zulke problemen hier niet. Iedere deelnemer van de blockchain heeft namelijk een kopie van de data, waardoor je altijd zeker weet dat bepaalde data ook betrouwbaar is. Dat bied dus ontzettend veel kansen en mogelijkheden. Zouden we alle centrale systemen dan niet kunnen vervangen door gedecentraliseerde systemen?

Kunnen we alles decentraal maken of is centraal juist goed?

In principe zouden we alles wat nu centraal is decentraal kunnen maken. Later in dit artikel gaan we verder in op situaties die gedecentraliseerd zouden kunnen worden. Het ligt er echter wel aan hoé decentraal je iets maakt. Een server die bijvoorbeeld alleen voor de medewerkers van een bedrijf is bedoeld, hoeft niet per se decentraal gemaakt worden. Natuurlijk ligt het aan wat voor bedrijf het is, maar in sommige gevallen zou het helemaal niet nodig zijn.

Wat zouden we nog kunnen decentraliseren?

Er zijn veel situaties te bedenken waarin we centrale systemen kunnen decentraliseren. In de meeste gevallen levert dat ontzettend veel op; er zijn in dat geval alleen maar winnaars. Je gaat jezelf zelfs afvragen waarom we dat dan nog niet doen.

WiFi

Op dit moment is WiFi erg centraal. Je hebt alleen toegang tot het internet wanneer jij je computer via een kabel aan een modem aansluit (ja, dat bestaat nog steeds) of je apparaat via WiFi verbind aan een modem. Deze modem is in dit geval het centrale systeem dat voor internet zorgt. Maar wat als je in een omgeving bent waar geen modem beschikbaar is?

Het zou mogelijk zijn om altijd overal internet te hebben wanneer we WiFi decentraal zouden maken. Als ieder apparaat in een peer-to-peer netwerk werkt en elkaar internet geeft, hebben we nergens meer modems en routers nodig. Stel dat jij een website wil openen die iemand in jouw omgeving al heeft geopend, kun je gemakkelijk daar de broncode van de website opvragen. Hiervoor hoef je dan niet naar desbetreffende webserver.

Natuurlijk zitten er wat ogen en haken aan. Het zal niet zo makkelijk zijn om dit te realiseren als dat het klinkt, maar de mogelijkheid is er. Daarbij wordt er op dit moment ook al een soort gedecentraliseerde YouTube gerealiseerd die op hetzelfde principe werkt. Wanneer gebruikers video's willen bekijken, hoeven ze deze video's niet op een centrale server op te vragen, maar kunnen ze deze via een decentraal netwerk met elkaar delen. Dat is ideaal voor locaties waar slecht/geen internet is.

Banksystemen

Banksystemen zijn erg centraal. Het balans van jouw bankrekening staat opgeslagen op de server van jouw bank. Dit is een centrale server. Wanneer je ergens gaat pinnen, moet er contact worden gelegd met deze centrale server. Hierdoor zie je pas een paar dagen nadat je in het buitenland hebt gepind een afschrijving op je rekening staan. Ook kun je hierdoor soms in het rood komen te staan. Het balans op je bankrekening is in het buitenland niet altijd up-to-date.

Met een decentraal banksysteem zijn deze problemen verleden tijd. Je kunt dan overal ter wereld de balans van je bankrekening opvragen. En die balans is dan altijd up-to-date.

Ook met dit systeem zijn al veel ontwikkelaars bezig. Dit noemen we dan namelijk ook wel Decentralized Finance (DeFi) en gaat over het decentraliseren van financiële systemen. Het is eigenlijk geen vraag meer of dit gaat gebeuren, maar wanneer. Er zijn namelijk ook Nederlandse banken (o.a. ABN AMRO) die al bezig is met het experimenteren van blockchain.

Supermarkten

Waar je niet zo snel aan denkt zijn de supermarkten. Toch zijn ook de systemen van supermarkten op dit moment centraal. Wat zou er gebeuren als we dit geheel decentraliseren? Het zorgt voor een stuk meer transparantie en geeft de consument meer vertrouwen.

Zo zou het proces van boerderij tot supermarkt volledig op de blockchain kunnen gebeuren. Alle data kan hier worden opgeslagen; van welke koe komt de melk af? Wanneer is deze koe gemelkt? Had de koe ziektes? Vervolgens kunnen consumenten in de supermarkten zien in welke fabriek deze melk is bewerkt, en sinds wanneer hij in de koeling van de winkel staat.

Consumenten kunnen zo ook duurzamere keuze's maken. Het wordt zo namelijk makkelijker om voor lokale producten te kiezen omdat je duidelijk kunt zien waar producten of ingrediënten vandaan komen. De blockchain bied dus ook uitkomst voor dit soort situaties.

Conclusie

Bovenstaande situaties lijken nog erg ver weg. Toch zijn er al veel bedrijven bezig met het ontwikkelen van deze technologie. Het is echter een kwestie van tijd voordat we het ook in de echte wereld zullen tegenkomen. Veel mensen denken bij blockchain alleen aan crypto, terwijl er in werkelijkheid veel meer mogelijk is met de blockchain technologie.