Digitale betaalmiddelen als Bitcoin bezorgen veel overheden hoofdpijn. Vooral landen met een corrupte overheid zijn niet blij met een digitale betaaleenheid dat hun buitenspel zet. Daarom zijn er ook genoeg landen die (proberen) Bitcoin te verbannen. Maar kan dit eigenlijk wel? Bitcoin is namelijk een gecentraliseerd betaalmiddel. Kan je Bitcoin verbieden?
Wij zochten voor je uit of het voor landen mogelijk is om Bitcoin te verbieden, en hoe ze dat dan zouden kunnen doen. Ook keken wij of er al landen zijn die Bitcoin al verboden hebben.
Bekijk snel
Het gevaar van Bitcoin voor overheden
Al vanaf het begin wordt Bitcoin gezien als een betaalmiddel waarmee tussenpersonen als overheden en banken buitenspel gezet worden. Het is een vervanger van het monetair betaalsysteem; een betaalsysteem waar overheidsinstellingen invloed op kunnen uitoefenen. Zo kan de ECB (Europese Centrale Bank) bijvoorbeeld zelf bepalen om geld bij te drukken. Dit kan voor inflatie zorgen.
Je zou denken dat dit ideaal is, omdat je zo corrupte overheden buitenspel zet. Dat is zo, maar het kan ook tegen ons werken. Als er een crisis is, kan de ECB besluiten om geld bij te drukken. Dit doen ze om economische groei te stimuleren. Wat als dat niet meer kan omdat de EU geen invloed meer heeft op het geld? Veel overheden zijn dus bang dat ze de regie kwijtraken wanneer Bitcoin het nieuwe betaalmiddel wordt.
Er zijn ook overheden die juist bang zijn dat witwas-, criminele- en drugspraktijken vaker voorkomen. Met Bitcoin is het namelijk (bijna) onmogelijk om transacties te achterhalen. Ook op dit vlak zullen overheden de regie kwijtraken.
Kan je Bitcoin verbieden?
De belangrijkste vraag is of Bitcoin dus te verbieden is. Er zijn al landen die Bitcoin hebben verboden. Over deze landen vertellen we verder in dit artikel meer. In de meeste landen is Bitcoin echter legaal, ook al zijn de overheden van deze landen vaak helemaal niet zo blij met het bestaan van Bitcoin.
Overheden kunnen zelf hun wetten en regels bepalen, waardoor ze er voor kunnen kiezen om Bitcoin te verbieden. Voor veel landen is het echter lastig om Bitcoin te verbieden. Door andere grondwetten en wetten kunnen deze landen niet zomaar een betaalmiddel verbieden. In de Verenigde Staten is dit bijvoorbeeld bijna onmogelijk, omdat zo’n ban tegen allerlei andere grondwetten ingaat.
Ook draait Bitcoin op blockchain, waardoor het decentraal is. Dit betekent dat een land niet zomaar een ban kan opleggen op de blockchain. Toch kunnen overheden wel bepalen om wetten te maken die het heel moeilijk maken voor burgers om cryptocurrencies als Bitcoin te gebruiken.
Het zou bijvoorbeeld mogelijk zijn om Bitcoin te verbieden wanneer overheden hier grote straffen op zetten. Zo moet je in Bangladesh voor 12 jaar de gevangenis in wanneer je Bitcoin bezit, er in handelt of er mee betaald. Er zal in Bangladesh dan ook (bijna) niemand zijn die in Bitcoin handelt met het risico dat ze gevangen worden gezet.
Daarnaast kunnen landen het ook moeilijk maken om Bitcoin te laten slagen. Zo kunnen ze zonder Bitcoin te verbannen, het bijna onmogelijk maken om het nuttig te gebruiken. Een land kan bijvoorbeeld bedrijven verplichten om alleen contant geld of geld dat van een centrale bank komt te accepteren.
Zo is het ook nog mogelijk om crypto exchanges te verbieden. Burgers van een land kunnen dan simpelweg niet meer zo makkelijk Bitcoin kopen of verkopen.
Zijn er al landen die Bitcoin verboden hebben?
Wetgeving verschilt altijd per land of gebied. Daarom kan het zo zijn dat Bitcoin is sommige landen verboden is, en in andere landen juist als geaccepteerd betaalmiddel wordt gebruikt. Het is niet zo dat er landen zijn die specifiek Bitcoin hebben verbannen, maar bijvoorbeeld wel een verbod hebben tegen digitale betaalmiddelen. Ook dit onderliggend verbod verschilt per land.
Afrika
Op dit moment is Bitcoin in alle landen van de Europese Unie toegestaan. Vooral in Afrika zijn er veel landen die Bitcoin hebben verboden. De overheden hebben daar zo hun eigen redenen voor.
- Algerije; het aankopen, verkopen, gebruiken en bewaren van digitale munten is verboden. Het is in Algerije alleen toegestaan om fysieke betaalmiddelen te bezitten en gebruiken. Mocht je de regels overtreden, krijg je hier een straf voor.
- Egypte; in Egypte heeft de overheid Bitcoin als ‘Haram’ bestempeld, wat betekent dat het volgens de Islamitische regelgeving niet is toegestaan het te gebruiken.
- Marokko; omdat de overheid bang is dat Bitcoin voor criminele- en witwaspraktijken wordt gebruikt, is het verboden om in Bitcoin te handelen. Doe je dit toch, dan kun je een boete voor krijgen.
Amerika
Je zou misschien denken dat Bitcoin in Noord-Amerika is toegestaan, maar toch zitten hier wat haken en ogen aan. Zuid-Amerika zal misschien iets meer aan je verwachting voldoen.
- Canada; het is helemaal toegestaan om als particulier in Bitcoin te handelen of het in je bezit te hebben. Echter moeten bedrijven zich melden bij de Fintrac wanneer ze handelen in virtuele munten (die niet uit Canada komen). Wanneer ze dat niet doen, mogen banken volgens de wet geen diensten verlenen aan deze bedrijven.
- Bolivia; in Bolivia heerst er een totale ban op Bitcoin. Al in 2014 legde de Centrale Bank van Bolivia een complete ban op virtuele betaalmiddelen op.
- Colombia; het Zuid-Amerikaanse land Colombia verbiedt bedrijven het bezit en de handel in Bitcoin. Voor particulieren is het wel toegestaan.
- Ecuador; de overheid van Ecuador heeft een complete ban op Bitcoin en andere digitale en gedecentraliseerde betaalmiddelen opgelegd.
Midden-Oosten
In het gehele Midden-Oosten is Bitcoin geaccepteerd. Echter zijn er wel drie landen waar de bank een ban heeft opgelegd. Dit zijn Saoedi-Arabië, Jordanië en Iran. Je kunt Bitcoin hier dus niet gebruiken als officieel betaalmiddel.
Azië
In de meeste Aziatische landen zijn digitale betaalmiddelen als Bitcoin legaal, maar sommige landen hebben een ban opgelegd. Zo kun je in Bangladesh bijvoorbeeld een gevangenisstraf krijgen wanneer je betrapt wordt op het bezitten van een digitale munteendheid. Ook in Nepal en Pakistan is Bitcoin illegaal. In landen als China en Taiwan mogen particulieren Bitcoin bezitten en verhandelen, maar is het voor financiële instellingen verboden om dit te doen.
In Vietnam en Cambodja is Bitcoin niet verboden door de overheid, maar hebben de centrale banken wel naar buiten gebracht dat het een illegaal betaalmiddel is. Indonesië heeft Bitcoin alleen illegaal gemaakt als betaalmiddel. Het bezitten en handelen in Bitcoin is echter wel toegestaan.
Zou een ban werken?
Als we kijken naar de landen waar een verbod op Bitcoin is opgelegd, zien we dat er nog steeds veel gebruikers van deze digitale munteenheid zijn. Volgens onderzoek dat in 2019 is gedaan, bezit 4% van alle internetgebruikers in Egypte gewoon cryptocurrencies. En ook is CoinMarketCap een van de meest bezochte websites in het eerste kwartaal van 2020.
In deze landen hebben burgers dus al manieren gevonden om de wetten en regels te omzeilen. Mensen bezitten en handelen nog steeds in Bitcoin, terwijl de overheden er alles aan doen om dit onmogelijk te maken. Het is voor overheden ontzettend moeilijk, al dan wel niet onmogelijk, om Bitcoin compleet uit te bannen.
Saifedean Ammous, auteur van The Bitcoin Standard, vertelde in zijn boek dat overheden Bitcoin eigenlijk niet zouden moeten willen verbannen. Het laat namelijk zien dat deze overheden de financiële vrijheden van hun burgers wil inperken. Dat is volgens hem niet iets dat je als overheid wil uitstralen naar andere landen.
Daarbij zullen burgers volgens hem juist in Bitcoin gaan handelen wanneer de overheid zegt dat het niet mag. Door het te verbieden, maakt de overheid dus eigenlijk gewoon reclame om Bitcoin juist wel te gebruiken.
Hij stelt dat overheden er juist alles aan moeten doen om de vraag naar Bitcoin te verlagen. Mensen hebben namelijk een reden om in Bitcoin te handelen. Door als overheid een omgeving te creëren waarin dit niet nodig is, zullen mensen ook geen gebruik willen maken van een andere betaalmogelijkheid.
Conclusie
Er zijn dus genoeg redenen om als overheid Bitcoin te verbannen. Digitale betaalmiddelen zorgen er namelijk voor dat de overheid minder controle heeft op de samenleving. En die controle is niet altijd slecht voor de burgers; het kan hen beschermen tegen bijvoorbeeld witwaspraktijken, criminele activiteiten en financiële crisissen.
Daarom zijn er ook al verschillende landen die de handel en het bezit van Bitcoin illegaal hebben gemaakt. Hier staan soms strenge straffen op, zoals een gevangenisstraf van 12 jaar in Bangladesh. Toch blijken deze regels niet te werken, omdat burgers van deze landen manieren vinden om te handelen in Bitcoin.
Het is erg lastig voor overheden om Bitcoin te verbannen, omdat het op een gedecentraliseerd systeem draait; de blockchain. Regeringen kunnen het echter wel moeilijk maken om gebruik te maken van Bitcoin: crypto exchanges uit de lucht halen, bedrijven verbieden om crypto te accepteren als betaalmiddel en hele zware straffen opleggen.
Veel mensen zijn het er echter mee eens dat overheden geen straffen moeten opleggen, maar juist een situatie moeten creëren waar Bitcoin niet nodig is. Door mee te denken en hun eigen betaalmiddel te moderniseren, kunnen ze nog steeds de regie in eigen handen houden. En dat zorgt er voor dat de burgers van deze landen misschien helemaal geen interesse meer hebben in een andere betaalmogelijkheid.