Tezos - Het platform dat zichzelf ontwikkelt

Tezos' (XTZ) ICO ging op 14 juli 2017 de geschiedenisboeken in als de meest succesvolle ICO ooit. Het wist binnen twee weken tijd maar liefst 232 miljoen(!) dollar op te halen. Het vertrouwen van de crypto-gemeenschap in Tezos was enórm, maar helaas werd het project daarna overspoeld door problemen. Ondertussen lijken deze echter helemaal opgelost en kan het team weer verder waar het gebleven was, een cryptocurrency creëren die Ethereum van haar troon kan stoten. Dit artikel geeft je een uitleg wat Tezos zo populair maakt, hoe je Tezos kan kopen, welke problemen overwonnen zijn en hoe wij de toekomst van dit veelbelovende project zien.

Bekijk snel

• Wat is Tezos?
• De coin van Tezos: XTZ
• Team, adviseurs en partners
• Roadmap
• Populariteit en gemeenschap
• Kritiek
• Geschikte wallet
• Conclusie
• Tezos kopen

Wat is Tezos (XTZ)?

Tezos (XTZ) kan in één zin beschreven worden als een soort Ethereum dat zichzelf kan blijven ontwikkelen zonder dat hier hard forks voor nodig zijn. Zoals Tezos zelf op hun website zegt: "Tezos is een nieuwe gedecentraliseerde blockchain die zichzelf regeert door een echt digitaal 'gemenebest' te vestigen". Met gemenebest wordt hier een groep bedoeld dat ervoor kiest om als geheel gezien te worden, omdat ze dezelfde interesses en doelen hebben. De gemeenschap van Tezos kan dus zelf en met elkaar beslissen hoe de cryptocurrency zichzelf doorontwikkelt. Omdat Tezos zo op Ethereum lijkt, hebben we hieronder een schema gemaakt met daarin de belangrijkste verschillen tussen de twee. Ook kan je een kort introductiefilmpje bekijken om meteen een beeld te krijgen van het project.

De drie eigenschappen die Tezos onderscheiden van andere platformen zijn:

1. Governance
2. Formal verification
3. Delegated Proof of Stake & baking

1. Governance

Governance staat voor bestuur. Het bestuur van Tezos bestaat volledig uit de "aandeelhouders". Iedereen die Tezos bezit, kan dus meedoen in het bestuur van het protocol. Wanneer er bijvoorbeeld door een developer een voorstel wordt gedaan voor een upgrade van het protocol, kunnen de coinbezitters stemmen of ze deze upgrade willen hebben. Als developer zou je bijvoorbeeld een service-upgrade kunnen voorstellen waar je 1200 Tezzies wilt ontvangen. Dit voorstel doe je aan de gehele gemeenschap en zij zullen vervolgens met je voorstel instemmen of hem afkeuren.

Hoe dit stemsysteem werkt is vooraf bepaald, maar het mooie is dat met genoeg stemmen ook dat systeem aangepast kan worden. Op deze manier blijft het systeem eerlijk en zullen developers gemotiveerd zijn en blijven om voor Tezos te ontwikkelen. Het heeft veel overeenkomsten met Nebulas' Nebulas Force.

>> Lees ook ons artikel Nebulas: Google voor blockchain.

Bovendien zorgt governance ervoor dat hard forks niet meer nodig zijn. Een hard fork betekent dat de cryptomunt in tweeën wordt gesplitst en als twee verschillende cryptomunten verder gaat. Vaak is het zo dat een van de twee in de vergetelheid raakt, omdat hij niet meer ondersteund wordt door de gemeenschap. Echter gebeurt het ook vaak dat deze cryptocurrency's een concurrent vormen, zoals Bitcoin Cash dat nu is voor Bitcoin. Met het governance-model van Tezos zal dit nooit gebeuren, doordat Tezos altijd "on-chain" kan upgraden en hier niet een nieuwe blockchain voor hoeft te creëren.

2. Formal verification

Bij veel cryptocurrency's komt het voor dat er een code-upgrade wordt gedaan en vervolgens blijkt de code ervan niet te kloppen. Zelfs bij dApps voor Ethereum wil het nog weleens gebeuren dat de code niet helemaal 'schoon' is voordat het wordt geïmplementeerd. Dit is een van de redenen waarom toentertijd de DAO-hack en de Parity wallet hack hebben kunnen gebeuren.

Bij Tezos lossen ze dit op door middel van "formal verification". De programmeertaal van het crypto-project, Michelson, in combinatie hiermee zorgt dit voor een meer logische en betere code voor smart contracts. Programmeurs kunnen hierdoor bewijzen dat de code die ze geschreven hebben (grotendeels) bug- en error-vrij is. Deze techniek wordt al gebruikt in andere industrieën waarin absoluut geen fouten gemaakt mogen worden, zoals bij kernreactors, vliegtuigen en medische apparaten.

3. Delegated Proof of Stake & Baking

Tezos gebruikt een iets andere manier van Proof of Stake dan we bij Ethereum gewend zijn. Ze noemen dit ook wel "baking". Hierbij worden nieuwe blokken Tezzies gecreëerd. Deze Tezzies worden willekeurig toegewezen aan een specifieke Tezzie die al bestaat. Degene die deze Tezzie bezit, krijgt het blok. Je kan het dus zien als een soort loterij waarbij elke Tezzie je bezit een lot is. Hoe meer loten, hoe groter de kans dat je wint.

Het is echter niet verplicht om aan dit proces mee te doen. Je kan er ook voor kiezen om je coins te delegeren aan iemand anders om mee te 'baken'. Als baker krijg je een paar weken van tevoren een waarschuwing wanneer je jouw 'coinborg' (ook wel een obligatie genoemd) moet inzetten. 

Deze bakers ontvangen vervolgens beloningen in de vorm van Tezzies als ze eerlijk hebben gehandeld. Eerlijk handelen is bijvoorbeeld met succes een goed blok goedkeuren. Ze worden gestraft als ze oneerlijk handelen. Dit gebeurt als ze bijvoorbeeld een poging doen tot double-spending. Als jij graag baker wilt zijn, word je aangeraden om een computer te hebben met minstens 8GB aan RAM-geheugen. Voor meer informatie kan je de website van Tezos bezoeken.

Voor meer informatie over het project en diepere analyse van de technologie erachter, raden we je aan om de whitepaper te lezen. Deze kan je via de link hieronder downloaden. Mocht je minder technisch zijn, dan kan je ook  meer informatie vinden in het onderstaande filmpje van 2 minuten.

 

De coin van Tezos: XTZ

We hebben ze al een paar keer genoemd, de Tezzies. Deze coins zijn gebaseerd op Tezos hun eigen blockchain en hebben als ticker XTZ meegekregen. Tezzies hebben voor Tezos dezelfde functies als Ether heeft voor Ethereum. Ze kunnen gebruikt worden om een ICO mee te houden, maar ook om micro-betalingen te doen op het netwerk. Als extra functie kunnen ze ook ingezet worden om te stemmen over de toekomst van het project of juist gebruikt worden om iemand anders voor jou te laten stemmen. 

Coinverspreiding

Tezos laat bijzonder weinig los over hoe de coinverspreiding momenteel is of wat ze met het opgehaalde geld gaan doen. Het is dus niet duidelijk hoeveel procent bijvoorbeeld naar de oprichters, investeerders, ontwikkeling en marketing is gegaan. 

Team, adviseurs en partners

Het team van Tezos is een groot onderwerp van discussie geweest. De founders die er helemaal vanaf het begin bij waren, zijn Arthur Breitman en Kathleen Breitman. Het is geen toeval dat ze dezelfde achternaam dragen, want het is een getrouwd stel. Arthur is degene die Tezos heeft ontworpen. Daarbij heeft hij veel gehad aan zijn studies Applied Economics, Computer Science en Physics in Frankrijk. Kathleen was hiervoor onder andere werkzaam bij hedgefonds Bridgewater Associates (een van mijn persoonlijk favorieten bedrijven).

Ze zijn met zijn tweeën al sinds 2014 met het project bezig samen met een team van developers. Naast de twee founders en het team, is er nog de Tezos Foundation die de controle heeft over het opgehaalde geld. Hier zijn nogal wat problemen mee geweest, maar hier kom ik bij "kritiek" nog op terug. Uiteindelijk wil de foundation zichzelf wegfaseren, zodat het een volledig decentraal project wordt. Alleen het bestuur (governance) zou hier nog een stokje voor kunnen steken als er tegen deze wegfasering wordt gestemd.

Adviseurs en partners

De belangrijkste en meest bekende naam die met Tezos in verband is gebracht, is die van investeerder Tim Draper. De miljardair staat erom bekend dat hij al vroeg in Bitcoin investeerde en dat hij een van de eerste investeerders was in Skype en Baidu. Tezos is de eerste ICO waar hij in geïnvesteerd heeft. 

Daarnaast heeft het crypto-project partnerships met IMDEA Software en OCaml Labs. Dit zijn beide R&D-bedrijven die zeer goed kunnen ondersteunen in de verdere ontwikkeling van de code. 

Roadmap

Er is momenteel geen roadmap voor Tezos. Hoogstwaarschijnlijk komt dit doordat er bijzonder veel problemen waren waardoor ze mijlenver achterlopen op schema. Het is voor veel investeerders al een grote opluchting dat het platform überhaupt is gelanceerd. Op deze problemen zal ik verderop in het artikel bij "kritiek" dieper op ingaan.

Populariteit en gemeenschap

De marketing en zorg voor de gemeenschap is bij Tezos prima in orde. Dat kan ook bijna niet anders als het je lukt om 232 miljoen dollar op te halen tijdens je ICO. Toch zijn de meeste socialmediakanalen niet heel groot op Reddit na (relatief). Dit is dan ook de plek waar de meeste crypto-fanaten zich bevinden. 

Kritiek

In de beginfase, toen Tezos nog onderweg was naar de ICO, was de gehele cryptowereld nog vol lof over het project. De eerste op- en aanmerkingen kwamen echter toen de ICO werd georganiseerd. Hierbij was het eerste punt van kritiek dat er geen hardcap op zat. Investeerders betichtte Tezos ervan dat ze te hebberig waren en ze op deze manier nooit waar voor hun geld konden krijgen. Ergens hadden zij een goed punt, maar het ergste moest nog komen. 

De founders en de Tezos foundation waren twee gescheiden entiteiten. De founders waren onderdeel van het eigen bedrijf van Arthur Breitman, terwijl de controle over de Tezos foundation bij Johann Gevers lag. Het grootste probleem hierbij was dat de foundation en dus Gevers alle macht over het opgehaalde geld had. Geruchten gaan dat Gevers de macht over de 232 miljoen dollar niet goed aankon en deze macht ook niet meer uit handen wilde geven. Het koppel Breitman was hier natuurlijk niet blij mee en zij deden er dan ook alles aan om Gevers van zijn positie te krijgen. Dit was natuurlijk een groot drama, maar om een zéér lang verhaal kort te maken: het project liep vele maanden vertraging op. Bovendien zorgde het ook voor een flinke deuk in de reputatie. Gelukkig is Gevers nu geen onderdeel meer van het crypto-project en is het weer in handen van gebruikers die het beste voor hebben met het project. Andere zaken die niet helemaal professioneel zijn verlopen, zijn:

• Kathleen Bretiman is aangesteld als CEO, terwijl zij hier bijna geen ervaring in heeft
• Het gehele development team is ge-outsourced naar Frankrijk. Zij spreken zeer beperkt Engels, wat de communicatie met de achterban of media niet ten goede komt. 
• Arthur is nu genoodzaakt alle communicatie te doen en heeft bijna niks meer kunnen toevoegen aan de code van Tezos de afgelopen maanden, terwijl hij de grote kracht is erachter.

Geschikte wallet

Er zijn verschillende wallets voor Tezos beschikbaar om te downloaden. Deze zijn allemaal te vinden op de website van Tezbox. Let op dat je deze veilig opslaat en je private key offline bewaart. Het liefst in een brandveilige tas waar niemand bij kan. 

Conclusie

Tezos is een zeer veelbelovend project. Het is jammer dat er zoveel problemen zijn geweest rondom de ICO die niet hadden gehoeven. Dit heeft ze een slechte reputatie gegeven, waarbij ze ook de schuld krijgen van veel dingen waar ze weinig aan hadden kunnen doen. De founders hun grootste specialiteit is dat ze onwijs goed kunnen programmeren en dat is ook de grote kracht van Tezos. Arthur en Kathleen hebben echter de fout gemaakt om alle randzaken ook op zich te nemen, waardoor ze hier amper nog aan toekomen. Het lijkt nu gelukkig allemaal weer beter te verlopen, waardoor de focus terug kan naar het creëren van de beste cryptocurrency die we kennen.

Als we kijken hoe goed het project bezig was voordat ze hun ICO hielden, dan zijn de verwachtingen zeker hooggespannen. Ze genieten veel bekendheid, hebben een enorm goed project en hebben bovendien een invloedrijk persoon als Tim Draper aan zich gebonden. Die in investeert niet voor niks in dit project als zijn eerste ICO. Als de Tezos-machine eenmaal weer gaat draaien, kan het zomaar hard gaan.